İstanbul'dan dünyaya verilen müjde

Dün İstanbul'da, Dolmabahçe Başkanlık Ofisi'nde, Türkiye'nin ev sahipliğinde, BM Genel Sekreteri'nin katılımıyla Rusya ve Ukrayna arasında atılan imzaların, dünya gıda güvenliğine çok büyük etkileri olacak... Evet, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ifadesiyle, dün İstanbul'dan dünyaya büyük bir müjde verildi Özellikle fakir Afrika ülkelerinin karşı karşıya kaldığı, ciddi gıda sıkıntısının bir ölçüde çözüme kavuşmasının yolu açıldı diyebiliriz. Bu olumlu gelişmeye, Türkiye'nin katkısı gerçekten müstesna. Zira dünyanın bir kısmı Rusya-Ukrayna savaşını sadece izlemekle yetinirken, hatta bir kısmı da savaşın uzaması için çabalarken; Türkiye daha çatışmalar başlamadan ara buluculuk için yoğun diplomatik temaslara girişti. Yani savaşın sona erdirilmesi için çok samimi ve etkili bir gayret içinde. Nitekim mart ayı sonunda, Türkiye'nin ara buluculuğunda, taraflar İstanbul'da bir araya geldi önemli müzakereler yapıldı. Görüşmeler kesildi, ama Türkiye bir an evvel ateşkes sağlanması hususunda, telkinlerine devam ediyor. Ve dün itibarıyla tahıl sevkiyatı krizinin çözümü konusunda, karşılıklı olarak atılan imzalar, belki bundan sonraki süreçte, ateşkes için de kolaylaştırıcı rol oynayacak Türkiye'nin hem Rusya hem Ukrayna nezdinde tarafsız ve güvenilir bir ülke pozisyonunda olması, bu yönde fevkalade avantaj sağlıyor. Bu konumda olabilen başka bir ülke yok Bu da Türkiye'nin uluslararası arenadaki nevi şahsına münhasır önemini ortaya koyuyor. Türkiye bu ağırlığıyla, barışın sağlanması maksadıyla, kendisi için risk teşkil edebilecek sorumluluklar almaktan da çekinmiyor. BM Genel Sekreteri'nin imza törenindeki konuşmasındaki ifadesi hayli dikkat çekici: "Bu anlaşma Erdoğan'ın ısrarıyla sağlanabildi." Bu tespitin beynelmilel camia tarafından yeterince değerlendirilmesini umarız. Amerikan hükûmeti adına açıklamada bulunan sözcüler, Türkiye'nin bu yöndeki gayretlerini alkışladıklarını belirtiyorlar. Bunun sadece diplomatik nezaket icabı söylenen sözler olmaktan öteye, gerçek mahiyetiyle yani ortaya konan gayretlerin gerektiği ölçüde değerlendirilmesi arzu edilir Zira Rusya ile Ukrayna arasında sağlanan mutabakatın bütün dünya için önemi büyük!.. Dünkü imzaların atılması bu manada çok çok kritik. Ve daha da önemlisi, BM Genel Sekreterinin teşkilat adına bizzat imza attığı (Gutterres konuşmasında bu hususta BM'nin taahhütlerinin arkasında olduğunu bilhassa vurguladı) bu anlaşmada, Türkiye'nin de üstlendiği rolün ehemmiyeti büyük. Bu yönüyle yapılan anlaşmanın mahiyeti de uluslararası ilişkiler bakımından hayli farklı Yapılan anlaşmaya göre, Ukrayna'nın tahıl ve Rusya'nın da gıda ve gübre ürünlerinin sevkiyatının güven içinde gerçekleştirilmesi için gerekli koordinasyon ve denetim, İstanbul'da bu maksatla teşkil edilecek Merkez tarafından deruhte edilecek. Başından beri Ukrayna'nın ve Rusya'nın karşılıklı şart ve itirazları söz konusu idi. Ukrayna, gemilerin seyir trafiğindeki güvenlik konularını öne çıkarıyordu. Rusya ise, Ukrayna'ya yük almaya gelecek gemilerle silah taşınmaması için, gerekli denetimlerin yapılmasını şart koşuyordu. Ayrıca yalnız Ukrayna tahılı değil, Rusya'nın da yaptırıma tabi tutulan gıda ve gübre ürünlerinin sevkiyatını talep ediyordu. İşte Koordinasyon Merkezi, her iki tarafla birlikte