Toplum mühendisliği ve İngilizce eğitim

Prof. Dr. Fazıl Kırkbir fazil41ktu.edu.tr Karadeniz Teknik Üniversitesi "İngilizce öğrenmek" ile "İngilizce ile öğrenmek" başka şeydir. Bırakın G8 ülkelerini, kendi ana dilleri ile eğitim yapan ülkeler, yabancı dil öğretiyorlar ama eğitim dilleri kendi ana dilleri olduğu için teknoloji geliştirme konusunda bizden çok çok daha iyiler. Dünyadaki ülkelerin sadece birinin anayasasında resmî dil olarak belirtilmemiş olmasına rağmen önde gelen tüm kamu ve özel üniversitelerinde başka bir ülkenin anadili ile eğitim veriliyor. Bu durum memleketimizde olsa kabul eder miyiz Hayır dediğinizi duyar gibiyim. Fakat maalesef bu ülke, Türkiye! Toplum mühendisliğine maruz kalanlar çoğu zaman bakarlar ama göremezler En kısa tanımıyla; toplum mühendisliği, fertten başlayarak topluluklara yön vermeye sebep olmadır. Bu bazen direkt yönetme, bazen de yönlendirme şeklindedir. Sonuç olarak hedefte olan topluluk, herhangi bir şirket çalışanları, birtakım taraftarları, bir ideoloji ya da siyasi parti yandaşları, bir cemaat hatta bir ülkenin tüm insanları, farkında olmadan etkilenebilir. Toplum mühendisliğine maruz kalanlar ise çoğu zaman bakarlar ama göremezler. Daha doğrusu yönlendirmeye sebep olanların göstermek istediklerine odaklanma sebebi ile başka şeylere zihinleri kapalı olur. Basit bir örnek vermek gerekirse; dünyadaki yaklaşık 200 ülkenin tam 48 tanesinin paralarının en az bir tanesinde eski İngiliz Kraliçesi II. Elizabeth'in resmi vardır. Bu noktada önemli bir soru; ülkemizde tedavülde olan paralardan herhangi birinin üstünde İngiliz Kraliçesinin resmi konulacak olsa hangi ideoloji, takım taraftarı, cemaat üyesi olursa olsun bu duruma tepki vermeyecek bir vatansever olabilir mi Tabii ki hayır. Ülkenin bağımsız bütünlüğünü savunan hiçbir vatandaş böyle bir durumu kabullenemez değil mi Fakat bu 48 ülkenin vatandaşları bu durumu bir bağımsızlık problemi yapmıyor. Devam edelim; ülke bayraklarına bir bakın 17 ülkenin bayrağının bir köşesinde İngiliz bayrağı vardır. Bizim ay yıldızlı bayrağımızın bir köşesinde İngiliz bayrağı olsa bunu kabullenebilecek bir insanımız çıkar mı Elbette hayır. Ama bu ülkelerin insanları, bu hâli dert etmiyor. Dünyadaki ülkelerin sadece birinin anayasasında resmî dil olarak belirtilmemiş olmasına rağmen ülkenin önde gelen tüm kamu ve özel üniversitelerinde başka bir ülkenin ana dili ile eğitim veriliyor. Bu durum ülkemizde olsa kabul eder miyiz Hayır dediğinizi duyar gibiyim. Ama maalesef bu ülke Türkiye! Anayasasında tek resmî dil Türkçe olmasına rağmen ülkenin önde gelen tüm üniversitelerinde başka bir ülkenin ana dili ile eğitim yapılıyor. Ne G8 ülkelerinde ne de G20 ülkelerinde bizden başka örneği yok. Hatta OECD ülkeleri de dâhil hiçbir yerde böyle bir durum söz konusu değil. Hemen Hindistan, Pakistan, Madagaskar, Tacikistan gibi sayıları belki üç düzine olan ve hemen hepsi eski ya da mevcut sömürü olan ülkeleri örnek verebilirsiniz. Ancak atladığınız iki unsur var. TÜRKİYE'DE TEK RESMÎ DİL VAR Birincisi bu ülkelerin hemen hepsinin anayasalarında birden fazla resmî dil mevcuttur. Yani pek çoğunda İngilizce bir kısmında Fransızca anayasa ile sabit resmî dillerdendir. Türkiye'de ise tek resmî lisan vardır. İkincisi ise bu ülkelerin önde gelen üniversitelerinin bir kısmında kendi ana dilleri ile eğitim yapılır. Evet, eski ya da mevcut sömürü olmasına rağmen ülkelerinde önde gelen üniversitelerinin bir kısmında kendi ana dilleri ile eğitim yapılıyor. Bizde ise önde gelen üniversiteleri bir düşünelim; ODTÜ, Boğaziçi, İTÜ, Bilkent, Galatasaray Acaba bunların hangisinde Türkçe eğitim dilidir Tabii ki hiç birinde! Çünkü "İngilizce bilim dilidir" yalanına halk olarak inandırıldığımız için bunu kabullendik. İşin en komik tarafı ise Almanya, Fransa, Japonya, Rusya, Çin, Kore, İsveç, İsviçre, İsrail, İtalya, İspanya gibi hiçbir gelişmiş ülke bunu yapmıyor iken bizim kendimizi çok akıllı zannederek bu uygulamayı yapmamız değil mi Yani onlar "geri zekâlı" dünyada tek zeki devlet biz miyiz Bu saydığımız memleketlerin kimi mimaride, kimi motor üretiminde, kimi yazılımda dünyanın önde gelen ülkeleri. Acaba biz mi yanlış yapıyoruz!. YABANCI DİLLE EZBER YAPILIR Peki, bu durum nelere sebep oluyor Maalesef çok acı ve sayılamayacak kadar örnek var. En basitini söyleyelim: Hiçbir insan ana dilinin haricinde bir dil ile hakikaten öğrenemez, sadece ezber yapar. Bu durum ise zekânın körelmesine sebep olur. Bilinçaltına atılan aşağılık duygusu ve yabancı hayranlığı ise ideoloji fark etmeksizin bu eğitim sisteminden çıkan pek çok insanın beyinlerine işlenir... Şunu hemen belirtelim ki; isterseniz 10 tane öğrenin ama "İngilizce öğrenmek" ile "İngilizce ile öğrenmek" başka şeydir. Bırakın G8 ülkelerini, kendi ana dilleri ile eğitim yapan ülkeler, yabancı dil öğretiyorlar ama eğitim dilleri kendi ana dilleri olduğu için teknoloji geliştirme konusunda bizden çok çok daha iyiler. Misalen Kore Savaşı'nda yardıma gittiğimiz Güney Kore'nin önde gelen markalarının bir kısmının ihracatı ülkemizin ihracatından daha fazladır. Tabii ki tek sebep bu değil ancak en önemli sebep budur. Biz İngilizce öğrenince bilim öğrendik sanıyor, kendimizi bir şey zannediyoruz. İngilizce biliyorsak gerisi hiç önemli değil! Ülkemizde belki de defalarca yaşanan ve yaşanmaya devam eden bir durumdan bahsedeyim size; düşünün bir toplantı katılımcıların tamamı Türkiye vatandaşı, doğma büyüme Türkiyeli ama toplantının dili İngilizce ve bu durum gayet normal karşılanıyor. Ne acıdır ki bu insanların bir kısmı kendini milliyetçi muhafazakâr diye tanımlıyor. Geçenlerde Avrupa'da uluslararası bir toplantıda Fransız bir iş adamı söz alıp İngilizce konuşmaya başlayınca ortamda bulunan bir Fransız bakan "Bu ne rezalet! Bir Fransız vatandaşı, nasıl uluslararası bir toplantıda başka bir ülkenin dili ile konuşur" diyerek toplantıyı terk etti. Ama biz çok milliyetçiyiz! Çok duymuştum; geçenlerde başıma geldi. Duyduğum şey şu idi: "Ülkemizde bir Japon'la karşılaşırsanız İngilizce ile konuşmayın size saygı duymaz. Biliyorsan Japonca konuş bilmiyorsan Türkçe ve beden dilini kullan." Yaşadığım olaya gelince; uluslararası bir kongrenin yapıldığı bir otelin yakınında kıyıdan balık tutarken bir Japon yanıma yaklaştı ve konuşmaya başladı. Ben de ne dediğini anlamadım ama belki de balık tutmaya