Akkuyu neden önemli

Prof. Dr. Uğur Çevik Akkuyu nükleer güç santrali her biri 1200 MW elektrik üretim kapasitesine sahip dört üniteden oluşacak. Bittiğinde toplamda 4800 MW kapasiteye sahip olacak santralin -dünyadaki muadilleri ile karşılaştırıldığında- büyük bir güce sahip olduğu rahatlıkla söylenebilir. Akkuyu Nükleer Santrali tam 60 yıl süreyle (istenirse 20 yıl daha uzatılabilir; benden söylemesi) üretim yaparak ülkemizin enerji ihtiyacına hizmet verecek. Hatırlarsınız "Nükleer Güç Santrali" (NGS) kavramı, halkımızın gündemine ilk defa 1986 yılında Çernobil'de meydana gelen felaket ile -akıllarda kötü bir imaj bırakarak- girmişti. Aslında bundan çok daha önce, 1945'te Hiroşima ve Nagazaki'ye atılan atom bombalarının acı hatıraları henüz hafızalardan silinmemişken, dönemin ABD Başkanı Eisenhower'ın Birleşmiş Milletler'de (1953) "Barış için atom" sloganı ile gündeme getirdiği nükleer santraller, o yıllarda ülkemiz için de önemli bir kalkınma hedefi olarak tespit edilmişti. Bu süreci 1956 yılında Atom Enerjisi Komisyonu Genel Sekreterliği'nin (bugünkü adıyla Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu) kurulması ile başlatan ve bu konuda öncüler arasında yerini alan Türkiye, birçok teşebbüste bulunsa da ne yazık ki 2000'li yıllara kadar bir sonuç alamadı. Hâlbuki 1956 yılında devlet bütçesine bir araştırma reaktörünün kurulması ve ilk masraflarının karşılanması amacı ile tahsisat konmuş ve İstanbul'da Küçükçekmece Gölü kenarında arazi istimlâk edilmişti. NÜKLEER ENERJİ ARAYIŞI HIZLI BAŞLADI Görüldüğü üzere, süreç müthiş bir hızla başlamış, hatta dünya ile rekabet edebilecek bir hızla gelişmiştir. Tarihsel süreci objektif bir şekilde takip etmeye devam edelim... 1957 yılında nükleer bilimlere ait deneysel çalışmalar yapılacak olan TR-1 Araştırma Reaktörü için müracaat eden yabancı bir firmaya reaktör yapımı ihale edildi. TR-1 Araştırma Reaktörü, 1959-1962 yılları arasında inşa edildi, ilk defa 6 Ocak 1962'de kritik oldu ve 27 Mayıs 1962'de işletmeye açıldı. Bir nükleer güç santralinin inşasından önce hem deneysel çalışmalar hem de nitelikli insan gücünün yetişmesi için büyük önem arz eden bu atılımdan sonra artık sıra elektrik üretecek ticari bir santrale gelmişti. 1970'te 300 MW'lık bir santral için bir fizibilite çalışması yapılıp, 1973'te 80 MW'lık gösteri santrali inşa etmeye karar verilmiş olsa da bunların hiç ama hiçbiri gerçekleşmemiştir. İktidara gelen hükûmetlerin istisnasız tamamının programında böyle bir santralin inşası baş sıralarda yer alsa da, maalesef bir türlü hayata geçirilemedi. O esnada dünya ise hızlı bir şekilde ticari nükleer güç santrallerini inşa etmeye devam ediyordu... AKKUYU İÇİN LİSANS 1976'DA ALINDI Bu yarışta geri kalmak istemeyen Türkiye, 1976'da Mersin yakınlarındaki Akkuyu mevkiinde bir nükleer santralin inşası için lisans aldı. Ne zaman 1976'da Yani, şu an inşası devam eden nükleer güç santralinin lisansı inşaatın başlamasından tam 42 yıl önce alınmıştı. Bu tarihten sonra, birçok farklı hükûmet, pek çok defa teknik şartnameler hazırlayıp ihaleye çıkmak istese de her şeyden önce finansal garanti eksikliğinden ve daha birçok sebepten dolayı süreci başlatamadı. Yıllar böyle geçerken ve yeryüzünde onlarca değil, yüzlerce santral inşa edilirken bir gün Türkiye ve Rusya Federasyonu arasında, iki ülkenin liderleri arasındaki sıcak ilişkiye de dayanan bir yakınlıkla, nükleer teknolojiler alanında Rusya'nın tecrübesinden faydalanma kararı alındı. Ardından da, yapımı artık yılan hikâyesine dönen Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nin inşa edilmesi yönünde ortak karar Bununla ilgili anlaşma, Rusya Federasyonu Hükûmeti ile Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti arasında, 12 Mayıs 2010 tarihinde Ankara'da imzalandı. 2014 yılında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Akkuyu NGS'nin Çevre Etki Değerlendirme Raporu'nu onayladı. 3 Nisan 2018'de de Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin'in katılımıyla Akkuyu NGS'nin birinci güç ünitesinin temel atma töreni gerçekleştirildi. Böylece, tam 70 yıl sonra Rusya Federasyonunun şirketi olan Rosatom firmasının yapacağı bir nükleer santrale kavuşacak ülkemiz için santraldeki birinci