Kısmi süreli çalışanların SGK nezdindeki hak ve yükümlülükleri

Kısmi süreli çalışan sigortalılar ay içinde eksik bildirilmiş günlerinden dolayı 112012 tarihinden itibaren zorunlu genel sağlık sigortası (GSS) kapsamına alınmışlardır. Ancak gerek 5510 sayılı Kanunda gerekse ikincil mevzuatta yapılan düzenlemelerle bu çalışanların eksik gün nedenlerine ve eksik gün sayılarına bakılarak uygulamada çeşitli tarihlerde değişikliklere gidilmiştir.

Yapılan değişikliklerle birlikte;

2012Ocak ila 2016Eylül ayları arasında eksik gün nedeni "06- Kısmi istihdam" veya "17- Ev hizmetlerinde 30 günden eksik çalışma" olarak bildirilmiş ve prim gün sayısı 30'dan az olan sigortalılar,2016Ekim ila 2020Mart ayları arasında eksik gün nedeni "06- Kısmi istihdam" veya "07-Puantaj kayıtları" ya da "17- Ev hizmetlerinde 30 günden eksik çalışma" olarak bildirilmiş ve prim gün sayıları 1 ila 20 gün arasında olan sigortalılar2020Nisan ve sonrasında ise eksik gün nedeni "06- Kısmi istihdam" veya "07-Puantaj kayıtları" olarak bildirilmiş ve prim gün sayıları 1 ila 8 gün arasında olan sigortalılar

adına eksik bildirildikleri süre kadar 551060-g bendi kapsamında GSS prim borcu tahakkuk ettirilmiştir.

Kısmi süreli çalışıp, bakmakla yükümlü olunan kişi kapsamındakiler zorunlu GSS kapsamından çıkartıldılar.

1102016 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere kısmi süreli çalışmakla birlikte eksik gün nedeni ve eksik gün sayısına bakılarak zorunlu GSS kapsamındaki sigortalılar, kısmi süreli çalıştıkları süreler zarfında başka bir kişinin bakmakla yükümlü olduğu kişisi konumunda iseler zorunlu GSS kapsamına alınmamışlardır.

Örneğin, eşi sigortalı olarak çalışan bir kişinin 2023Kasım ayından itibaren ayda 4 gün kısmi süreli çalışmaya başladığı ve eksik gün nedeninin 06-Kısmi İstihdam olarak bildirildiği düşünüldüğünde eşinden dolayı bakmakla yükümlü olunan kişi kapsamında olması nedeniyle bu sigortalı adına GSS prim borcu tahakkuk ettirilmeyecektir.

Çalışırken gelir testine başvurabilirler.

Zorunlu GSS kapsamına alınmış kişilerin sonradan hizmet akdine tabi çalışmaya başlamaları ve 551060-g kapsamında tescil edildiklerine dair tebligatı çalışırken almaları halinde, çalışırken gelir testi yapılmadığından bu kişilerin gelir testini hizmet akdi sona erip tekrar zorunlu GSS kapsamına alındıkları tarihi izleyen bir ay içinde yaptırmaları gerekiyor.

Ancak kısmi süreli çalışan sigortalılara münhasıran zorunlu GSS kapsamına alınmaları halinde bu hususta Kurumca bir tebligat gönderilmesini beklemeksizin Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfına müracaat ederek kısmi süreli çalıştıklarını beyan etmeleri halinde çalışırken de gelir testi yaptırmaları mümkündür. Yapılan gelir testi sonucunda aile içinde kişi başına düşen gelir miktarının asgari ücretin üçte birinden az çıkması halinde mevcut prim borçları silinerek GSS primleri Devlet tarafından karşılanmaktadır.

2012 yılı GSS borçları terkin edildi.

2012 yılına ilişkin GSS prim borçları, tahsil zamanaşımına girmiş olması nedeniyle 1722023 tarihli Genel Yazıyla terkin edilmiştir. Haliyle 2012Ocak ila 2012Aralık ayları arasında kısmi süreli çalışan vatandaşlar adına tahakkuk etmiş GSS borçları da silinmiştir.

Eksik sürelere ilişkin primler, isteğe bağlı sigorta kapsamında ödenebilir.

Kısmi süreli çalışan sigortalıların ay içindeki eksik günlerine ilişkin primlerini isteğe bağlı sigorta kapsamında ödemeleri mümkün bulunmaktadır. İsteğe bağlı sigortalılık her ne kadar 4b (Bağkur) statüsünde geçmiş kabul edilse de kısmi süreli çalışanların isteğe bağlı sigortaya prim ödedikleri süreler 4a (SSK) statüsünde geçmiş kabul edilmektedir.