Okulumuzun futbol takımını çalıştıran emekli bir kişi haftada iki gün ikişer saat okula geliyor. Bu işi gönüllü olarak yaptığından ücret de almıyor. Bu öğretmenimizi sigortalı yapmalı mıyız Aylin T.Hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanlar 5510 sayılı Kanunun 4a bendi kapsamında (eski adıyla SSK statüsünde) sigortalı sayılmıştır.4857 sayılı Kanunun 8. maddesine göre işveren ve işçi arasındaki sözleşmenin hizmet akdi sayılabilmesi için de iş, ücret, bağımlılık ve zaman unsurlarının bulunması gerekiyor.Bu anlamda, okulunuzun futbol takımını çalıştıran kişinin haftada iki gün ikişer saat okula gelmesine rağmen bu kişiye ücret ödenmediği dikkate alınarak hizmet akdi unsurlarının oluşmadığı düşünülse de 5510 sayılı Kanunun 82. maddesinde ücretsiz çalışan sigortalıların günlük kazançlarının, SPEK alt sınırı üzerinden hesaplanacağı öngörüldüğünden sosyal güvenlik mevzuatına göre kimi zaman ücretsiz çalışanlar da sigortalı sayılabilmektedir.Bu noktada ücretsiz çalışan kişi ile işveren arasında bağımlılık unsurunun oluşup oluşmadığı önem arz etmektedir.Bağımlılık unsuru, iş sözleşmesinin en ayırt edici unsurudur. İşçinin işin yapılması sırasında işverenin talimatlarına sıkı sıkıya bağlı olması, işverenin gerektiği durumlarda işçiye müdahale edip denetlemesi, iş sürecini ve sonuçlarını kontrol etmesi bağımlılık unsurunun bulunduğu anlamına gelmektedir.Nitekim Yargıtay bir kararında "İş sözleşmesini belirleyen ölçüt hukukî-kişisel bağımlılıktır. Gerçek anlamda hukukî bağımlılık işçinin işin yürütümüne ve işyerindeki talimatlara uyma yükümlülüğünü içerir. İşçi, edimini işverenin karar ve talimatları çerçevesinde yerine getirir. İşçinin işverene karşı kişisel bağımlılığı ön plana çıkmaktadır. İş sözleşmesinde bağımlılık unsurunun içeriğini, işçinin işverenin talimatlarına göre hareket etmesi ve iş sürecinin ve sonuçlarının işveren tarafından denetlenmesi oluşturmaktadır. İşin işverene ait işyerinde görülmesi, malzemenin işveren tarafından sağlanması, iş görenin işin görülme tarzı bakımından iş sahibinden talimat alması, işin iş sahibi veya bir yardımcısı tarafından kontrol edilmesi, işçinin bir sermaye koymadan ve kendine ait bir organizasyonu olmadan faaliyet göstermesi, ücretin ödenme şekli, kişisel bağımlılığın tespitinde dikkate alınacak yardımcı olgulardır. Bu belirtilerin hiçbiri tek başına kesin ölçüt teşkil etmez. İşçinin işverenin belirlediği koşullarda çalışırken kendi yaratıcı gücünü kullanması ve işverenin istemi doğrultusunda işin yapılması için serbest hareket etmesi bağımlılık ilişkisini ortadan kaldırmaz. Çalışanın işyerinde kullanılan üretim araçlarına sahip olup olmaması, kâr ve zarara katılıp katılmaması, karar verme özgürlüğüne sahip bulunup bulunmaması bağımlılık unsuru açısından önemlidir." şeklinde değerlendirme yapmıştır.Bu anlamda, futbol takımını çalıştıran kişinin sigortalı yapılıp yapılmayacağı konusunda, bu kişi ile okul yönetimi arasında bağımlılık unsurunun oluşup oluşmadığına bakılması gerekiyor. Başka bir anlatımla bu kişi futbol kulübünü okul yönetiminden talimat almadan, kendi kuralları dahilinde ve okul yönetiminin müdahalesi olmadan kendi karar özgülüğüne sahip olarak çalıştırıyor ise bu işi gönüllü olarak ve ücretsiz yaptığı da