6 Ocak'ın yıldönümünde, faşizmin anatomisi

Dünyanın en büyük ekonomisine, ordusuna sahip ABD'de "süreç olarak faşizm" yalnızca ABD halkının değil, aynı zamanda dünya halklarının güvenliğine yönelik büyük bir tehlikedir. Bu nedenle, Mussolini'nin "Roma Yürüyüşü"nü, Hitler'in "Birahane Derbesi"ni anımsatan, 6 Ocak kalkışması iki açıdan önemli. Birincisi Kalkışma, ABD'de siyasi-kültürel kutuplaşmanın derinliğini, demokrasideki çürümeyi gözler önüne serdi; bir iç savaş olasılığını gündeme getirdi. Sosyal bilimlerde, iç savaş tehlikesi üzerine tartışmaları hızlandırdı. İkincisi, kalkışma ABD'de faşist hareketin toplumsal özelliklerine ilişkin önemli ipuçları veriyordu. Bu kalkışma karşısında büyük sermayenin tutumu da önemliydi.ALT SINIFLARIN DEĞİL6 Ocak'tan önce faşist hareketin, beyaz işçi sınıfının marjinal kesimlerinden, yoksul, işsiz insanlardan oluştuğuna ilişkin bir kanı yaygındı. Ancak Chicago Üniversitesi Güvenlik Tehditleri, bölümünün 6 Ocak kalkışmasıyla ilgili, hakkında iddianame olan 716 sanık üzerinde yaptığı araştırma, bunu destekleyen kimi anketler bu kanının doğru olmadığını gösteriyor. İsyancıların yüzde 93'ü beyaz, yüzde 86'sının erkek ama çalışma kayıtlarına ulaşılan 501 sanığın, yarısından fazlasının beyaz yakalılardan (yüzde 28), işyeri sahiplerinden (yüzde 26), doktor, avukat, muhasebeci, mimar gibi orta sınıf serbest meslek sahiplerinden (yüzde 19) oluştuğunu, hatta aralarında şirket yöneticilerinin de (CEO) olduğunu gösteriyor. Bunların yalnızca yüzde 7'si işsizlerden oluşuyormuş. Araştırma, 716 kişinin büyük çoğunluğunun lise (yüzde 46) ve yüksekokul (yüzde 48) mezunu olduğunu, faşist hareketin sanıldığı gibi eğitimsiz insanlardan oluşmadığını gösteriyor. İsyancıların yüzde 56'sının büyük kentlerden, yüzde 22'sinin orta büyüklükteki kentlerden gelmiş olması, ABD'de faşizmin esas olarak bir kent hareketi olduğunu düşündürüyor. Dahası bu isyancıların geldiği kentlerde, Cumhuriyetçi ve Demokrat oyları birbirine çok yakınmış ve beyaz nüfusun toplam kent nüfusu içindeki oranı hızla azalıyormuş. Bu isyancıların yüzde 61'i de 35 yaş ve altında Kalkışmaya katılanların yalnızca yüzde 14'ü örgütlü faşist grupların üyesiymiş. Araştırmayı destekleyen kamuoyu yoklamaları, faşist hareketin ABD toplam nüfusu içinde 13 milyon ile 28 milyon kişi arasında olduğunu hesaplıyor.Amerikan faşizmi de klasik faşist hareketlerin ilk evresinde görülen özellikleri sergiliyor: Bu aşamada faşist hareket esas olarak, orta sınıfların toplumsal ayrıcalıklarını kaybetme korkusundan besleniyor. Bu aşamada, özellikle önem kazanan kültür savaşlarını bu korku tetikliyor.YA BÜYÜK SERMAYE"Yeni Faşizm" başlıklı kitabımda da vurguladığım gibi, faşist hareket esas olarak büyük sermayenin dışında gelişir (bu durum kimi kapitalistlerin harekete destek vermediği anlamına tabii ki gelmez). Büyük