Savaşın ardından üçüncü yol

Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin ardından dünyanın eskisi gibi olmayacağı ileri sürülüyor.Küresel kutuplaşmalar, ekonomik buhran, enerji krizi, nükleer tehditler, büyük göçler yıllarca sürecek istikrarsızlık ve yüzbinlerin öleceği öngörülüyor.Savaşlar yalnızca ölüm ve yıkım getirmez, yeni kuşakların geleceğini de yok eder. Rusya'nın aslında Ukrayna'dan bu tür güçlü bir direniş beklemediği, başkent Kiev'e kısacık bir zamanda zaferle girerek kukla bir yönetimi yerleştirmeyi umduğu yorumları var. Ukrayna'yı bir ülke, bir millet, bir devlet olarak görmeyen, kadınların ve çocukların üstüne bomba yağdırarak davasını aklamaya çalışan Rus lider Vladimir Putin için bu durum sinir bozucu olmalı. Marjinal ve fanatik gruplar dışında tüm dünyanın Ukrayna halkı çevresinde kenetlendiği bu savaşta Putin ahlaki zemini asla kazanamayacak. Ukrayna üstünden yürüttüğü askeri eylemleri, savaş suçları, ezeli rakibi Batı'ya parmak sallama politikası gibi artık bu çağa ait olmayan, yenilgiden doğan arzularının dünya sahnesinde infial yarattığını göremeyecek kadar körleşmiş olmalı.Dünya halklarını, mevcut Batılı kuruluşları, medyayı, sivil örgütleri, muhalif akımları tek bir hamleyle kenetleyebilmek için stratejik anlamda ancak bu denli ufuksuz olmak gerekir. Bu Putin'in son savaşı olacak. Covid-19 salgınıyla yaşanan ekonomik zorluklar, eşitsizlikler, sağlığa ve gıdaya erişimdeki sorunlar, mevcut uluslararası kuruluşların yetersizlikleri gibi meseleler herkesi salgın sonrası yeni düzen üstüne düşünmeye itmişti. Covid sonrasında da hiçbir şeyin eskisi gibi olmayacağı konuşuluyordu. Şimdi buna sıcak savaş eklendi. Rusya'nın Ukrayna işgali ne tür koşullarda, ne gibi kayıplarla ve hangi sorunlarla bitecek henüz belli değil. Ama belli olan şu; bu savaş mutlaka bitecek. O bitene kadar savunmasız halklara, tehdit oluşturmayan ülkelere saldıran yönetimler için sert bir yaptırım mekanizması yaratılmış olacak. Avrupa'nın askeri işbirliği artacak, bir barış projesi olan Avrupa Birliği daha sıkı ortaklıklara gidecek. Savaşlar, salgın ya da diğer büyük felaketlerde göçmenlerin güvenliği, sınırların esnekliği ve insani yardım koridorları konusunda daha acil, daha somut çözüm üreten yapılar