İktisat, hüzünlü (İngilizcesi dismal) bir bilim dalıdır. Nasıl ünlü hekimler sağlık değil hastalıkların üstatlarıysa, iktisatçıların da şöhretlileri, iyi günlerin değil, krizlerin uzmanıdır. Bu yüzden şöhret olmak isteyen iktisatçılar arasında kıyamet gününü bilen kâhin (doomsday prophecy) eden olma yarışı vardır. Bendeniz, her iddianın aksini savunma gibi bir misyonum olduğu fehimine duçarım. Nasıl felaket tellalı yurdum iktisatçıları Türkiye ekonomisi için "Bu sonbahar da batmadı ama kıştan sonra kesin batar" diye konuşuyorsa, ben de "Kriz çıkar ama çabuk geçer" demekten vazgeçmedim. Bugünlerde ruh haletim, kötümserlikle iyimserlik arasında gidip geliyor. Nasıl olmasın ki Bir ülkenin ekonomisi, kendi iç dinamikleri kadar dış dinamiklere de bağlıdır. Bu Türkiye gibi "dış-borç-kolik" olan bir ülke için fazlasıyla geçerlidir. Üstelik önümüzdeki yıl genel seçim var. Hem iktidar hem muhalefet iktisadi bağlamda "popülizm" yarışına girmiş durumda "Seçimi biz kazanalım gerisi kolay" gafleti içindeler. Kazın ayağı hiç de öyle değil.DÜNYA EKONOMİSİ NEREYE GİDİYORDUSoğuk Savaş dönemi (1946-1989) bittikten sonra, komünist blokla kapitalist blok arasındaki duvarlar kalktı. Kapitalist blokta 1980'den sonra paracı "neoliberal" iktisat politikası uygulanmaya başladı. Bu politikanın üç taşıyıcı sütunundan biri de "dış ticaretin serbestleştirilmesi" idi. Nitekim 1979'da 34 olan "dünya dış ticaretidünya GSYH" oranı "komünizmin çökmesi ve serbestleşme" sayesinde 2011'de 60'a çıktı. Sonra bir gerileme başladı ve oran 2020'de 50'ye düştü. Belki de bu, Baba Bush'un ilan ettiği "New Word Order" ekonomisinde verim artışının azalma noktasına gelmesi yüzündendi. Demek ki; "yeni düzenin" (Nizam-ı Cedit) kısmen de olsa yıkılıp, farklı bir "düzen" kurma gerekiyordu. Tam da bunlar tartışılırken pandemi başladı. Salgını kontrol altına almak için mal ve insan hareketleri kısıtlandı. Tedarik zinciri aksadı. Dünya dış ticareti ve dünya milli geliri geriledi. Fiyatlar arttı, enflasyon hortladı. Pandemi bitti, işler normale döner