David Ricardo (1772-1823) gelmiş geçmiş en büyük iktisatçılardan biridir. İktisada yaptığı eşsiz katkılardan biri de "mukayeseli üstünlük" (Comparative Advantages) kuramıdır.Mukayeseli (karşılaştırmalı) üstünlük kuramı, uluslararası ticaretin, ulusal ekonomilerin büyümesine hangi durumda fayda sağladığını açıklar. Bunu bir örnekle anlatayım. Ayrı çalışan iki avukat ele alalım. Bunlardan biri, diğerine kıyasla hem savunma dosyası hazırlamada hem de dosyayı duruşmada yargıçları ikna edici şekilde sunmada diğerinden üstün olsun.Ancak dosya hazırlamadaki üstünlük farkı, duruşma salonundaki üstünlüğü kadar yüksek olmasın. Bu iki avukat, işbirliği yapmaya karar verir ve her iki konuda da üstün olanı, zamanının çoğunu sözlü savunmalara, diğeri de dosya hazırlamaya tahsis ederse, ortaklığın toplam kazancı, her ikisinin solo çalışırken elde ettikleri kazançlar toplamından büyük olur. Bu kurama bir de sanayiden örnek verelim. Kumaş dokumacılığından, otomatik dokuma tezgâhları imalatçılığına geçen ülkeler, kumaş üretmekten vazgeçip, imal ettikleri dokuma tezgahlarını, basit tezgahlarla kumaş üreten ülkelere ihraç ederlerse, ortaya her iki taraf için de kârlı bir iş bölümü çıkabilir. Tezgâh ihracatçıları, ihtiyaç duydukları kaliteli kumaşları, bu tezgâhları alanlardan daha ucuza ithal eder. Otomatik dokuma tezgâhı alanlar da yüksek kaliteli kumaş üretme imkanına kavuşmuştur. Bunları daha yüksek fiyatla iç ve dış pazara satabilir. Ortaya çıkan ekstra kazancın paylaşımı da "ticaret hadleri" denen göreli fiyat artışlarına göre oluşur. Pek tabii tezgâh satanlar aslan payını alır.MUKAYESELİ ÜSTÜNLÜK TUZAĞIDeğerli arkadaşım iktisat doktoru Ali Nail Kubalı, bir süredir bu mukayeseli üstünlük teorisine kafayı takmış vaziyette. Anladığım kadarıyla şunu söylüyor: Eğer uluslararası ticaret "gelişmiş ile gelişmemiş" ülkeler arasındaysa, "mukayeseli üstünlük" bir "orta gelir tuzağı" haline gelmektedir.Bu tuzaktan kurtulmak için az gelişmiş ülkelerin üretimde kendilerine "mutlak üstünlük" alanları yaratması gerekir diyor. Eğer mevcut "teknolojik gelişmişlik farkı" kapanmazsa, mesela Türkiye hep kumaş üreticisi, İsviçre hep dokuma tezgâhı imalatçısı olacaktır. İsviçre imal ettiği dokuma tezgâhlarını gitgide daha sofistike hale getirerek bunların satış fiyatını misliyle artıracak ama Türkiye ve aynı tezgâhları kullanan benzer ülkeler kumaş fiyatını aynı oranda artıramayacaktır. Bu oluşumu demir-çelikten tutun da un-makarna üretimine kadar hemen her sanayi dalında gözlemleyebiliriz.