Falih Rıfkı Atay: Atatürk'ün en yakınındaki Türkçe ustası

İSMAİL ÖZCAN - 20 Mart 2023, Cumhuriyet devri Türkçesinin en büyük, en usta birkaç yazarından biri olan Falih Rıfkı Atay'ın vefatının 52. yılı. (Doğumu, 25 Ocak 1894). Falih Rıfkı Atay, bütün ömrü yazarlık ve gazetecilikle geçmiş, başka hiçbir işi ve meşguliyeti olmamış az sayıdaki yazarlarımızdan biridir. Falih Rıfkı Atay, Kurtuluş Savaşının başından ölümüne kadar Atatürk'ün yakınında bulunmuş, onun bütün icraatlarına tanıklık etmiş, Atatürk'ün çok önemsediği dilde özleşme hareketinde aşırılığın değil, ılımlılığın yanında olmuş bir yazardır. Dilde özleşme hareketinde ipin ucu kaçıp iş sarpa sarınca Atatürk'ün "Çocuk, biz bu işte yanlış yaptık!" diye itirafta bulunduğu ilk kişi Falih Rıfkı Atay olmuştur.Zarfın içine giremediFalih Rıfkı Atay, dilde özleşmenin gereğine inanmış olmakla beraber, bu işte hızın ve zorlamanın beklenen sonucu vermeyeceğine, Türkçe kökenli olmasa bile halkın rahatça anlayıp kullandığı kelimeleri dilden ayıklamanın yanlış bir hareket olacağına inanmış bir yazardır. Bunun küçük bir kanıtı olarak "bay" ve "bayan" kelimelerinin zorlamaya rağmen zarfın üzerinden zarfın içine giremediğini söylemiştir.Falih Rıfkı Atay; Refik Halit Karay, Reşat Nuri Güntekin gibi Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatının gerçekten "büyük", "usta", "ehil" nitelemesini hak eden belli başlı sayılı yazarlarından biridir. Onun kaleminden çıkmış kitaplar hayranlık uyandırıcı, onları okuyan Türk insanına, "Ne kadar da güzel bir dilimiz varmış!" dedirtici bir etkiye sahiptir. Lise ve üniversite eğitimi almış olup da Falih Rıfkı'dan bir şey okumamış Türk insanı; anadilinin güzelliğinin, değerinin ve üstünlüğünün tam olarak bilincinde olduğunu iddia edemez.Ben şimdiye kadar bütün eserlerini okuyup beğendiğim, Türkçelerine hayran kaldığım, yarısı bu köşede olmak üzere 20 kadar yazarımızla ilgili yazı yazdım. Haklarında yazı yazdığım bu yazarların dünya görüşleriyle hiç ilgilenmedim. Ölçüm, onların Türkçeleri, anlatımdaki başarıları, ne anlattıkları değil, nasıl anlattıkları idi. Falih Rıfkı Atay için de bu ölçü geçerlidir.var taboolaDivId "";var taboolaPlacement "";if (adServiceConfig.isMobile()) {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_mobile1_milliyet-" 6920237;taboolaPlacement"Mid Article Thumbnails_mobile1_milliyet";}else {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_desktop1_milliyet-" 6920237;taboolaPlacement "Mid Article Thumbnails_desktop1_milliyet";}window._taboola window._taboola || ;_taboola.push({ mode: 'thumbnails-mid-a', container: taboolaDivId, placement: taboolaPlacement, target_type: 'mix' });_taboola.push({ article: 'auto', url: 'https:www.milliyet.com.tryazarlardusunenlerin-dusuncesifalih-rifki-atay-ataturkun-en-yakinindaki-turkce-ustasi-6920237' });Onlarca Türk yazarı Atatürk'le ilgili kitaplar yazmıştır. Fakat bunların içinde Falih Rıfkı Atay tarafından yazılan Atatürk kitapları çok farklıdır, en güzel en akıcı en sürükleyici dile onlar sahiptir. Çankaya, Mustafa Kemal'in Mütareke Defteri, Atatürk'ün Hatıraları 1914-1919 adındaki kitapları Atatürk'ü en iyi en berrak en dolambaçsız anlatan kitaplardır. Falih Rıfkı Atay'ın en çok bilinen ve en çok okunan bir kitabı da Zeytindağı'dır.