Suriyeli göçmenlerin ülkelerine gönüllü dönüşlerinin, tarımla hızlanacağı belirtiliyor. Türkiye'nin burada yaptıracağı sözleşmeli tarım, aynı zamanda gıda güvenliği ve pahalılığa da çözüm olabilir.Göçmen, sığınmacı, hangi sözcükle ifade ederseniz edin, son yılların en temel sorunlarından biri. Türkiye de maalesef stratejik ve coğrafi konumu gereği bu göçün ve sığınmacı tehdidinin tam ortasında. Nitekim resmi rakamlara göre, Türkiye'de 6 milyona yakın sığınmacı var. Bunların bir bölümü vatandaşlık aldı, bir bölümü beklemede.1 milyon sığınmacının önümüzdeki süreçte İdlib'in kırsalında yapımı tamamlanan prefabrik briket evlerle birlikte ülkelerine dönecekleri konuşuluyor. Toplumun nabzı, Suriye'de normalleşme ile birlikte dönüşlerin hız kazanması yönünde.Ben konuya tarımsal üretim çerçevesinden bakacağım. Malum beslenme ve gıdaya erişim önümüzdeki yılların en temel sancılarından biri. Pahalılık her yerde büyük sorun ve önlenemiyor. Girdi fiyatlarındaki artışlar nedeniyle de tarımsal üretimde maliyetler bir türlü azaltılamıyor ve üretim düşüyor. Bunun sonucu da pahalılık. Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) uzunca bir süre bu sıkıntının süreceğini ifade ediyor. İklim krizi, afetler ve savaşlar da bu konunun tetikleyicileri elbette.Çok sayıda uzmanla konuştum. Çözüm Bir taşla iki kuş vurmak! Hem göçmen ya da sığınmacı misafirleri gönüllü bir şekilde ülkelerine döndürmek, hem de küresel beslenme sorunu içinde Türkiye'ye avantaj sağlamak.Suriyeli sığınmacılarla sözleşmeli tarım... Temel gıdalardan başlanarak... Alım garantisi verilerek... Lojistik ve teknik destek sağlanarak Belki 10 bin kişi, hatta 100 bin kişi ile başlanıp 1 milyon kişiye ulaşmak hedefli. Bu proje tutarsa gönüllü dönüş yapacak sığınmacı sayısı da artabilir.Türkiye tarıma elverişli topraklarda (tahsis ya da kiralama) Suriyeli sığınmacılara destek olacak. Ziraat mühendisi, sulama teknikleri, damlama su ile tarım, gübre ve tohum konusunda da... Enerji zaten orada ucuz. Üretilecek ürünler için de en az 5 yıllık planlama, üretim ve anlaşma sağlanabilir.var taboolaDivId "";var taboolaPlacement "";if (adServiceConfig.isMobile()) {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_mobile1_milliyet-" 6753210;taboolaPlacement"Mid Article Thumbnails_mobile1_milliyet";}else {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_desktop1_milliyet-" 6753210;taboolaPlacement "Mid Article Thumbnails_desktop1_milliyet";}window._taboola window._taboola || ;_taboola.push({ mode: 'thumbnails-mid-a', container: taboolaDivId, placement: taboolaPlacement, target_type: 'mix' });_taboola.push({ article: 'auto', url: 'https:www.milliyet.com.tryazarlardr-hakan-tartansuriyede-sozlesmeli-tarimla-kazan-kazan-6753210' });Elbette konunun diplomatik boyutu da hem ikili ilişkiler, hem de Birleşmiş Milletler (BM) destekli girişimlerle devletler düzeyinde çözülebilir. Hem bir sorunun halli, hem de ekonomik güç. Kim istemez kiBence sözleşmeli tarım modeli Türkiye'deki sığınmacı sorununu büyük ölçüde ortadan kaldıracak bir proje. Üstelik Türk halkının buradan elde edilen ürünleri daha ekonomik koşullarda sağlaması da mümkün.Buğday, arpa, zeytin, mercimek, turunçgillerden verim alınıyorBilimsel araştırmalar, Suriye'de özellikle kuzey bölgelerde tarıma elverişli 6 - 7 milyon hektar arazi olduğunu ortaya koyuyor. FAO raporu da bunu teyit ediyor. Hatta aynı raporda, 20 bin hektar alanda organik tarım yapıldığı da vurgulanıyor. Sembolik ama önemli.Halkın tarım ve hayvancılığa yatkınlığı da önemli bir avantaj. Haseke, İdlib, Halep ve çevresi ile Rakka ve Süveyda'da ciddi boyutlarda tarımsal üretim yapılabileceği ortada. Buğday, arpa, yulaf, zeytin, elma, patates, soğan, mısır, mercimek, nohut, şekerpancarı, pamuk, meyve ve sebze üretiminin verimli şekilde yapıldığı Suriye'de milli gelirin üçte biri tarımdan elde ediliyor.Nitekim