Prof. Halil Karahan önderliğindeki bilim insanları, yanlarına yapay zekayı da alarak Çukurova tarlalarında çalışmaya başladı! Gıda fiyatlarının düşürülmesinde rol oynaması beklenen çalışma sonunda ürün desenine göre su, gübre ve diğer girdilerin optimum kullanım seviyesi belirlenecek. Çalışma diğer bölgelere de yaygınlaştırılabilir.İklim değişikliği, kuraklık ve gıda güvenliğinin dünyanın en önemli konularından biri haline geldiği şu günlerde, bir grup bilim insanı, Çukurova topraklarında bizzat çalışarak tarımsal üretimin verimliliğinin, kaynakların etkin ve tasarruflu kullanımının formülünü geliştiriyor. TÜBİTAK destekli bu çalışma, su fakiri olmaya doğru koştuğumuz bir süreçte suyun ne kadarının bitki ve ürünlerin su ihtiyacının karşılanmasında kullanıldığını ortaya koyacak. Proje ile artık altın kadar değerli olan ve son dönemlerdeki yüksek fiyat artışlarındaki temel nedenlerden biri olarak gösterilen gübrenin daha etkin kullanımı için de öneriler ve çözüm yolları geliştirilecek.Pamukkale Üniversitesi (PAÜ) Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Hidrolik Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Halil Karahan'ın yürütmekte olduğu "Sürdürülebilir tarımsal üretim ve optimum bitki deseninin belirlenmesine yönelik simülasyon-optimizasyon modeli geliştirilmesi ve Aşağı Seyhan havzasına uygulanması" isimli projenin arazi çalışmaları başladı.Prof. Karahan, proje sahasında ekibi oluşturan Prof. Dr. Mahmut Çetin, Dr. Öğr. Üyesi Müge Erkan Can ve Dr. Öğr. Üyesi Ufuk Gültekin, gençler ve çiftçilerle buluştu.Enerji ve su seviyeleri için limnigraflar (seviye ölçerler) yerleştirildi, sistemin kalibrasyonu yapıldı. Böylece sulamada kullanılan su miktarları gerçek değerleriyle ölçülebilir ve izlenebilir hale getirilmiş oldu. Ayrıca meteorolojik verilerin ölçümü ve depolanması için proje sahasında bir meteoroloji istasyonu kuruldu.Dijital haritalarProjenin ilgi çekici bir boyutu da birinci ürün olarak sahada hangi parselde hangi ürünün ekili olduğu yerinde belirlenerek coğrafi bilgi sistemi üzerinde hazırlanan dijital haritalara işlendi. Böylece uydu görüntülerinden elde edilecek mevcut bitki deseninin doğrulanması yapılacak ve bu işlemin etkinliği gösterildikten sonra uydu görüntüleri kullanılmak suretiyle bitki deseni belirlenmiş olacak. İşte size yapay zekanın gücü!var taboolaDivId "";var taboolaPlacement "";if (adServiceConfig.isMobile()) {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_mobile1_milliyet-" 6777652;taboolaPlacement"Mid Article Thumbnails_mobile1_milliyet";}else {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_desktop1_milliyet-" 6777652;taboolaPlacement "Mid Article Thumbnails_desktop1_milliyet";}window._taboola window._taboola || ;_taboola.push({ mode: 'thumbnails-mid-a', container: taboolaDivId, placement: taboolaPlacement, target_type: 'mix' });_taboola.push({ article: 'auto', url: 'https:www.milliyet.com.tryazarlardr-hakan-tartancukurova-tarlalarinda-bilim-ve-yapay-zeka-6777652' });Tüm bu çalışmaların sonucunda sahadaki mevcut su kullanımının, ürün cinsine ve kullanılan sulama sistemine göre analizi yapılmak suretiyle mevcut su kullanımının verimliliği irdelenmiş, damlama ve vahşi sulama sistemlerinin karşılaştırılması ve ürün cinsine göre tüketilen su miktarları gerçek veriler üzerinden elde edilmiş olacak.Sonuçta mevcut hidrolojik, meteorolojik ve ekonomik koşullarda çiftçilerin gelirlerini maksimum yapacak bitki desenleri belirlenecek.Geliştirilen modelin olası iklim değişikliği senaryoları altında çalıştırılması suretiyle geleceğe yönelik projeksiyonlar ortaya konulacak. Buna göre iklim koşullarına ve su potansiyeline en uygun bitki deseni belirlenmek suretiyle sürdürülebilir bir tarımsal üretim sağlanmasına katkı sağlanacak.Özlenen tablo bu! Bilimin aydınlık ışığı...GAP, Menderes, Amik ve Konya'ya da uygulanabilirYıllarca büyük bir özveriyle, hatta zaman zaman cebinden harcamalarda bulunarak Türk tarımının gelişimine katkı koymaya çalışan değerli bilim insanı Prof. Halil Karahan'la konuştum. Şunları anlattı:"TÜBİTAK KATKISI: Modelin Aşağı Seyhan Havzası'nda etkinliği gösterildikten sonra çiftlik ölçeğinden başlayarak GAP, Menderes, Amik, Konya gibi makro ölçekte uygulanabilme potansiyeli var. Bastonu diksen ürün veren bir coğrafyada, sabah akşam herkesin domates, patlıcan fiyatlarını konuştuğu, ancak bunun arkasında yatan planlama, bilimsel işletme, sürdürülebilir su ve gıda yönetimi gibi konulara değinmediği, sebepleri değil sonuçları konuşan bir ülkede, uzun süre emek vererek çalıştığımız bir konuyu çok iyi dereceyle TÜBİTAK projesine dönüştürmek mutluluğumuz.BU NASIL PROFESÖR: Neden bunca riske girdik ve özveride bulunduk Çünkü proje sahasında yılda 2 ve 3 ürün ekildiği için paranın hesaba yatırılmasını beklememiz halinde bugünlerde bölgede birinci ürünün hasadı, ikinci ürünün ekimi söz konusu olduğundan projenin bir yılı boşuna geçmiş olacak ve proje ekibinin moral ve motivasyonu kaybolacaktı. Öyle inanmıştık ki projemize, pes etmek yok dedik! Öyle ki, arazide çalışırken profesör olduğumuza inandırmak kolay değildi bölgedeki çiftçileri. Pek çok kişiden, 'Abi böyle profesör mü olur, bizimle kafa bulmayın! Amele gibi çalışıyorsunuz, burada mühendis arabadan bakar, ne derdiniz var diye sormaz bile' sözü ise arazide en çok duyduğumuz ifadeydi maalesef!GIDA İHTİYACI İÇİN: Artan nüfusun güvenli, ulaşılabilir ve sürdürülebilir gıda ihtiyacının karşılanabilmesi için sulamada kullanılan su verimliliğinin yükseltilmesi, tarım alanlarının amaç dışı kullanımlarının önlenmesi, mevcut sistemlerin hızla modernize edilmesi ve verimliliğinin artırılması kaçınılmaz bir öncelik olarak değerlendirilmeli."Venezuela'da