Enerji krizi mi yoksa fırsat mı

Geçtiğimiz günlerde Rusya'nın Kuzey Akım-1 boru hattından Avrupa'ya gönderdiği doğal gazı tamamen kesmesi Avrupa'daki enerji krizinin daha da derinleşmesine neden oldu. Rusya daha önceden ABD ve Batılı ülkelerin 24 Şubat 2022 tarihinden itibaren Rusya'ya karşı yürürlüğe koydukları yaptırımları kaldırmamaları halinde doğal gazı keseceğini duyurmuştu. Yaptırımlar kalkmadı Rusya da 05 Eylül 2022 tarihinde Kuzey Akım-1'den Avrupa'ya giden gaz akışını tamamen kesti. Avrupa'ya gaz akışının durması ile birlikte doğal gaz fiyatları Avrupa'da yüzde otuz arttı. İstatistiklere bakacak olursak Rusya Avrupa ülkelerinin toplam doğal gaz ihtiyacının yaklaşık yüzde 38'ini karşılıyor. İkinci sırada yüzde 18,6 ile Norveç, üçüncü sırada ise yüzde 7,2 ile Cezayir var. Katar'ın payı ise yüzde 4.1. Dolayısıyla Avrupa ülkeleri doğal gaz ihtiyacının yüzde 62'sini Rusya dışından karşılıyorlar ve Rusya dışında enerji temin etme konusunda herhangi bir problemleri yok. Bu nedenle Avrupa doğal gaz ihtiyacının tamamını Rusya'dan karşılıyor gibi bir algıya düşmek yanlış olur. Ancak Rusya'nın kendisine uygulanan yaptırımların kaldırılması konusunda enerjiyi bir koz olarak kullanılması aslında bu yaptırımlardan ne kadar etkilendiğini göstermesi bakımından da son derece önemlidir.5 Eylül'de Rusya'nın boru hattında sızıntı var bahanesiyle gaz akışını tamamen durdurmasının ardından olası iki senaryo konuşulmaya başlandı. Birincisi Avrupa ülkelerinin Rusya'ya olan yaptırımları kaldırması veya hafifletmesi karşılığında doğal gaz akışının devam etmesinin sağlanması, ikinci olarak mevcut duruma devam edip yüzde 38'lik kesintiyi göze alarak Rusya'yla mücadeleye devam etmek. Şu ana kadar meydana gelen gelişmeler Avrupa ülkelerinin yüzde 38'lik doğal gaz kesintisini göze alıp Rusya'yla mücadele etmek için hazırlandıklarını gösteriyor. Tabi bu durumda ABD'nin Avrupa üzerindeki etkisini de dikkate almak lazım. Yani aslında Avrupa ülkeleri tek başlarına karar veremiyorlar. ABD'nin dayatmalarıyla da karşı karşıyalar. Hal böyle olunca iki hususu açıklamak gerekiyor. Kısa vadede Avrupa'da neler olacak Sonrasında Rusya açısından ne gibi gelişmeler yaşanabilirKısa vadede enerji kısıtlaması nedeniyle Avrupa ekonomileri muhtemelen daralmaya gidecektir. Avrupa ülkelerinin ekonomik daralmaya karşılık enflasyonu sabit tutmaya çalışacakları tahmin edilmekte. Bir takım sübvanse edici önlemlere rağmen protesto gösterileri ve kitlesel hareketler olabilir. Bu sürecin yeni alternatif enerji kaynaklarına erişimle birlikte sona ermesi muhtemel görünmekte ki bununda süresinin yaklaşık bir buçuk yıl olacağı tahmin edilmekte. Yani önümüzdeki iki kış ve bir yaz Avrupa'da bayağı hareketli geçecek gibi görünüyor. Enerji kısıtlamasına bağlı olarak Avrupa'da ortaya çıkan krizin Türkiye'ye sağlayacağı fırsatları şimdiden görmek ve hazırlıklı olmak gerekiyor. Öncelikle Türkiye İsrail ve Mısır doğal gazının Avrupa'ya ulaşımını sağlayacak olan yeni East Med boru hattının ülkemizden geçmesi için gerekli projeleri bir an önce hayata geçirmelidir. İkinci olarak Avrupa'daki enerji krizine bağlı ekonomik daralmaların ortaya çıkaracağı taleplerin ülkemizden karşılanması için gerekli adımları hemen ve derhal atmalıdır. Zaten şu an bile enerji kısıtlaması nedeniyle pek çok ürünün Türkiye'den karşılanması için Avrupa ülkelerinden ciddi bir talep olduğunu hatırlatmak isterim. Kriz nedeniyle Avrupa'nın üretemediğini