BU hafta yazacağım kitabı sevgili yazar dostum Selçuk Altun verdi, Leylâ Pamir'in (1930 2023) 'Müzik ve Edebiyat' başlıklı kitabını.

Kısa tanıtım:

"Piyanist, öğretmen, müzik araştırmacısı Leylâ Pamir, bu kitapta sözcükle müziğin anlam ve anlatımlarının birbirleriyle ne denli yakın bir ilişkide olabildiklerini örnekliyor.

Müziğin, bir opera librettosundaki sözcüğün anlamını nasıl zenginleştirebildiğini, konuşma dilinin sözcükleriyle müziğin sözcüklerinin nasıl özdeşleşebildiğini; müzikle ilişkinin bir romanın sözcüklerindeki anlamlarla hangi müziksel düşünceler, besteciler, üsluplar, etkinlikler, tarihsel olgular, hatta kuramların imlenebildiğini; ya da bir müzik yapıtının anlatımıyla bir yazarın imgeleri arasında ne gibi benzerlikler bulunduğunu inceliyor."

Sunuş'u okuduğunuzda bestecilerin eserlerinin tahlillerini öğreniyoruz:

"18. yüzyıl sonunda ustaca, zekice yazılmış Da Ponte'nin Don Giovanni librettosuna baktığımızda ve müziği ile birlikte dinlediğimizde, bir efsaneye dayanan, trajik bir ögeyi de içeren bu libretto mizahın ağır bastığı bir opera buffa'dır sadece.

Mahler, bu dünyaya ve sanatına ilişkin her şeye karşı duyduğu kırıklıkları mektuplarında sözcüklerle yansıtıyor.

1900'lerin Rus düşünürleri, yazarları, müzisyenleri ressamları ve dilcileri çok renkli bir kültür dünyası oluşturuyor. Bir yanda gerçekçi Romantik Rus yazarları, Rus Beşleri ve Çaykovski'nin müziği öte yanda özgürce seçilmiş dogmasız bir inancın içinde 'eylem', 'bilgelik' ve 'sonsuzluk kavramı'nın bileşimiyle bir yaratıcılık felsefesini oluşturan Rus Simgecilerinin dünyası. Felsefeci Soloviyev ve Dostoyevski'den kaynaklanan bu düşünce çizgisinde, Batı'nın 'sanat sanat içindir' görüşünün, Nietzsche'nin eylem ve yaratıcılık idealinin ne büyük bir önem kazandığını görüyoruz."

Müzikle edebiyat arasında kurduğu bağ, çeşitli edebiyatçılar ve edebiyat eseri ile bağlantıyı sağlamlaştırıyor.

Okumakla dinlemek arasındaki bağı kimler pekiştiriyor.

- Proust Vinteuil

- Cesar Franck - Vinteuil

- Hindistan'a Bir Geçit