Dostoyevski'yi yeniden okumak

Hece Dergisi'nin iki ciltten oluşan 'Dostoyevski Özel Sayısı' ülkemizde de çok okunan yazarlardan birinin yaşamını, sanatını, dönüm noktalarını bize iletiyor.Bazı yazarların bu tür incelemelerden, özel sayılardan sonra yeniden okunması gerektiğini her zaman söylerim. Yıllar içinde bu incelemelerle, eleştirilerle yeni bakış açıları kazanırız.Birsen Karaca'nın Sunuş'unda derginin hazırlanış sürecini, çalışmaların niteliğini öğreniyoruz:"Doğumunun 200. yıldönümü olması nedeniyle 2021 yılı Rusya'da 'Dostoyevski Yılı' olarak kabul edildi.Dostoyevski Özel Sayısı'nı çıkarmayı planlarken belirlediğimiz hedef, Dostoyevski'yi Türk okurlarına olabildiğince farklı yönleriyle tanıtmak, çok boyutlu bir çalışma gerçekleştirmekti.Dostoyevski Özel Sayısı'na Türkiye dışında Rusya, Ukrayna, Bulgaristan, Azerbaycan, İran gibi ülkelerden farklı uzmanlık alanları olan bilim insanları, araştırmacılar ve yaratıcı yazarlar toplam 83 makaleyle katkıda bulundu."Hayatından, yazarlığından önemli kesitler:Dostoyevski asil bir aileden geliyordu ama o bunu bilmiyordu. Bu bilgi, ölümünden sonra karısı yazarın soyağacını derlemeye başladığı zaman ortaya çıktı.Dostoyevski Ecinniler romanında Petraşevski grubundaki devrimcileri anlatmıştır ve V.İ. Lenin, anlattığı bu çirkin gerçekçilik nedeniyle Dostoyevski'den hiç hoşlanmazdı.Dostoyevski, M.V. Petraşevski'nin grubuna katıldığı, V. Belinski ile yazıştığı ve onun mektubunu halka açık olarak okuduğu için 1849 yılında ölüm cezasına çarptırıldı, sonra bu ceza kürek mahkûmiyetine çevrildi. Dostoyevski 4 yıl kürek mahkûmu olarak sürgün edildi ve ağır işlerde çalıştı.Yazının altında; Askeri Mahkeme Heyeti'nin 'Fyodor Dostoyevski Davasına İlişkin Kararı' alınmış.Dostoyevski, 'Suç ve Ceza' romanında St. Petersburg'daki gerçek mekânları anlatmıştır. İlham kaynağını da bu şehirde dolaşırken bulmuştur.Yazarın eserinden bazıları, Kilise'nin ruhuna aykırı bulunduğu için Çarlık Sansürü tarafından yasaklandı.En ünlü romanlarını yaşamının son on yılında yazmıştır.Ünlü 'Kumarbaz' romanını son üç haftada yazmıştır.'Karamazov Kardeşler', yazarın 'Büyük Günahkârın Öyküsü' adıyla tasarladığı epik romanın yalnızca ilk bölümü olacaktı, ancak Dostoyevski, Karamazov Kardeşler yayımlandıktan iki ay sonra öldü.Dostoyevski 'Budala'yı en sevdiği roman olarak sınıflandırmıştır.F.M. Dostoyevski'nin torunları günümüzde St. Petersburg'da yaşıyorlar.Birinci Cilt'in bölüm başlıkları:I.BölümDostoyevski'nin DünyasıDoğana Eryılmaz Henri Troyat'nın Kaleminden DostoyevskiNurgül Özdemir F.M. Dostoyevski'nin Gözünden Rus Halkı: Bir Yazarın GünlüğüII.BölümDostoyevski'nin Sanat ve Düşünce Dünyasındaki Etkisini Araştıran ÇalışmalarDünya Kültüründe Yaşayan Bir Fenomen Olarak DostoyevskiIII. BölümKarşılaştırmalı Çalışmalarda Dostoyevski'nin EserleriSinema ve Tiyatroda Dostoyevskiİkinci CiltIV.