Oksijen bir yaşam kaynağı. Suriye'nin kuzeyinde, milyonların sıkışıp kaldığı İdlib'de ise yaşam kaynağı uluslararası insani yardımlar. Yardımın ulaşmadığı her an ise izole kalmış muhaliflerin bu son kalesinde havasız kalınan her an demek Geçen yıl son anda çözülen İdlib krizi bu yıl daha ciddi bir şekilde geri döndü. İdlib'deki 4 milyon insan Cilvegözü sınır kapısından geçen yardımlara bağımlı. Bu yardımlar Rusya izin verirse gidebiliyor. Rusya geçen yıl bu konuda son anda ikna edilmişti. Şimdi durumu Ukrayna savaşında pazarlık kozu olarak kullanacak. Eğer Rusya Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde (BMGK) işi yokuşa sürecek olursa İdlib krizi içimize kadar girebilir. Reyhanlı'dan Suriye'ye açılan Cilvegözü Sınır Kapısı'ndan her ay uluslararası kuruluşlardan sekiz yüz ila bin TIR, yine Türk yardım kurumlarından yaklaşık bin TIR gıda, ilaç ve diğer ihtiyaç malzemelerini İdlib'e ulaştırılıyor. Rusya eğer bu kapının işlevini sürdürmesine izin vermezse bir insani felaket yaşanabilir. Rus diplomatik kaynaklardan gelen ön bilgiler kapının açık kalmasına Moskova'nın izin vermeyeceği yönünde. İşte o vakit sınırlarımız ''Pakistanlaşabilir''. Bu durum Suriye iç savaşının ilk başladığı günden bu yana beni en çok tedirgin eden üç senaryodan biriydi. Rusya her fırsatta İdlib'de sadece teröristlerin olduğunu iddia ederek yardım kuruluşlarını caydırmak istiyor. Ruslar, 'HTŞ İdlib'i kontrol ediyor ve aşırılıkçı' diyor ve bu doğru. Ama burada 3 milyonu mülteci kamplarında olmak üzere 4 milyon insan yaşıyor. Yüzde 95'inden fazlası sivil. Birçoğu Suriye içinde birkaç kez yer değiştirmek zorunda kalmış ve neredeyse hepsi insani yardımlara muhtaç. Sınır kapımızın hemen yanı başındaki Atmeh mülteci kampı dünyanın en kötü koşullarına sahip kamplardan biri. Ne akan suyu ne de yeterli elektriği var ve eksik hijyen koşulları nedeniyle hastalıklar sürekli yayılıyor. Açık söylemek gerekirse bu kamplar her an radikal unsurların insan kaynağına dönüşebilecek potansiyele sahip. Bu kamplardaki çocuklar ve gençler örgütlerin kucağına düşürülmemeli. İdlib'in can damarı olan Cilvegözü Sınır Kapısı'nı açık tutan mekanizmanın süresi 10 Temmuz'da doluyor. Bu kapı adeta can damarı. Bu tarihte çok uzaklardaki New York'ta, BMGK'da karar alınması gerekiyor. Rusya, 2020'de BMGK'de veto hakkını kullanarak uluslararası insani yardımların sadece Cilvegözü Sınır Kapısı'nın karşısındaki Bab El Hava üzerinden teslim edilmesine onay vermişti. Bu süre 9 Temmuz 2021'de bir yıllığına uzatılmıştı. Bu yıl farklı bir durum nüksetti. Rusya'nın bin kilometre uzakta olan Ukrayna'daki savaşı için bu konu pazarlık kozu haline geldi. İdlib, bir zamanlar Suriye'nin tahıl ambarı olarak görülüyordu.