Komşuda Pişer, Bize De Düşer! Macaristan'da Seçimin Hatırlattıkları

Macaristan'da siyasetin ve özellikle ittifakın yaşadığı süreçler bundan üç yıl önce akademik çalışmalar vesilesiyle gündemime girmişti. Seçim ittifakları ile ilgili bir araştırma makalesi üzerine çalışırken literatür taraması sırasında Macaristan'da muhalefet tarafından oluşturulan ittifak ile ilgili yayınlar ilk kez karşıma çıkmıştı. İşin doğrusu "ittifakın koalisyonu andıran" bu yeni tarzı siyasetçiler açısından nasıl yeni bir tecrübe anlamına geliyorsa akademi açısından da farklı bir durum içermemektedir. Dolayısıyla Türkiye'de parti ittifakları ile ilgili oldukça sınırlı yayınlar bulunması, bırakın Macaristan gibi ülke örneklerini ele alan çalışmalar yapmayı, Türkiye'nin kendi ittifak geçmişi ile ilgili çalışma yapmayı dahi zorlusorunlu hale getirmektedir. Peki Macaristan seçimleri niye bu kadar gündem oldu Türkiye'de Biz hemen bu konuya girelim. Ama baştan şunu belirtmeliyim ki; her ülkenin kendine göre şartları söz konusudur. Bir ülkede yaşanan süreçler aynı şekilde diğer ülkeler için de geçerli olacaktır gibi bir yaklaşım doğru olmayacaktır. Bununla birlikte, karşılaştırmalı okumalar bizlere bazı fikirler verebilmektedir. Onun içindir ki, seçim sürecine girildiğinden beri zaman zaman bu köşedeki yazılarımızda Macaristan seçimlerini dikkatlice izlememiz gerektiğini ifade ediyorduk. Macaristan seçimlerinin Türkiye'de gündem olmasının gerekçesi, taşıdığı benzerlikler nedeniyledir. Dolayısıyla bugün Macaristan'da yaşanan seçim sonuçlarının Türkiye'de de görülmesi ihtimali bulunmaktadır. pushfn('ads'); Her şeyden evvel ittifak konumlanmaları Türkiye ile benzerlik taşımaktadır. Macaristan'da muhafazakâr-milliyetçi iktidar ittifakının karşısında "benzemezler" diye söylenebilecek sol-liberal-muhafazakâr görüşteki 6 muhalefet partisi yer almaktadır. Altılı ittifakın en büyük ilham kaynağı başkent Budapeşte'yi de kazandıkları 2019 yerel seçimlerindeki başarılarıdır. Nitekim Ekim 2019 seçimlerinden önce İstanbul'a gelen muhalefet adayı Karacsony, Ekrem İmamoğlu'nu ziyaretinde "Bize ilham kaynağı oldunuz" demişti. Yine aynı şekilde Budapeşte gibi şehirler kazanıldığında ittifakın bu başarısı, "2022 genel seçimlerinin provası" şeklinde lanse edilmişti. Yani Macaristan seçimleri her ne kadar bugün kamuoyunun gündemine gelse de Türkiye'de uzun süredir muhalefet partilerince uzaktan ilgiyle ama sessizce izleniyordu. 3 Nisan 2022 seçimlerine gidilen süreçte "altılı ittifak" ciddi anlamda motive olmayı başarmış, stratejik adımları planlar hale gelmişti. Başbakan Orban'ın otokrat bir lider olarak gösterilmesi, zirve yapan yolsuzluklar, ağırlaşan ekonomik kriz, AB ve ABD gibi güç odaklarının muhalefet ittifakına verdiği açık destek, seçimlerde Orban'ın kaybedeceğinin kesinleştiği şeklinde yorumlanıyordu. pushfn('ads'); Altılı ittifak "Orban mı, özgür dünya mı" diyerek özgürlük ve demokrasi temalı