Faiz kararının şifreleri...

Önceki gün Merkez Bankası yılın ilk faiz kararını açıkladı. Politika faizi yüzde 14'te sabit tutuldu. Para Politikası Kurulu toplantısı sonrası yapılan açıklamada, "Kurul, sürdürülebilir fiyat istikrarı ve finansal istikrarın tesisi için atılan adımlar ile birlikte, enflasyonda baz etkilerinin de ortadan kalkmasıyla dezenflasyonist sürecin başlayacağını öngörmektedir" denildi.Dezenflasyon... Fiyat artış hızının, yani enflasyon oranın zaman içinde azalması anlamına geliyor. Yüksek enflasyondan düşük enflasyona geçiş sırasında yaşanan düşen enflasyon sürecini ifade ediyor.Peki... Ankara'da, ekonomi koridorlarında alınan bu karar ve sonrası için nler konuşuluyor Yıllarca ekonomi bürokrasisinde görev yapmış isimlerle konuştum. Ortak tespitleri şöyle:... Geçen ay faizleri 14'te tutacaklarını ima etmişlerdi. Piyasa da bunu öyle okudu. Sabit tutulmasına şaşırmamak gerekiyor. Aslında 14'te tutmakla, 13'e indirmekle ya da 15'e çıkarmakla fark eden bir şey yok. Çünkü... Enflasyonun 36 olduğu ocak sonunda 40'ı aşacağı bir senaryoda normalde şu konuşulur: Örneğin enflasyon 19'dur, siz faizi 20 yaparsanız buna sıkı para politikası denebilir. Ya da 19'ken 18'e indirirseniz gevşeme var diyebilirsiniz. Faiz ile enflasyon arasındaki makas aşağı ya da yukarı, dar bir farkta olabilir. Ama enflasyon 36 iken faizin 14, 15 ve 13 olması arasına bir fark yok! ... Ekonomi politikasını yön verenler faizi 14'e indirirken kurda bu kadar oynaklık beklemiyorlardı. Enflasyonu bu kadar etkileyeceğini öngöremediler. Bence ip aralık enflasyonda koptu. Artık para politikası işlevsiz!Piyasa kendi faizini belirliyorBir dönem Merkez Bankası'nda önemli görevlerde bulunmuş ve artık emekliliğini yaşayan bir ismin değerlendirmesi de şöyle:... Kritik olan şu: Piyasa, Merkez Bankası (MB) oyun dışı kaldığı halde faizleri kendiliğinden sıkılaştırdı. Normalde MB'nin bağımsız çalıştığı bir ülkede, Merkez'in faiz oranı piyasayı belirler. Piyasa da MB'nin faiz oranında hareket eder. Şu anda ne oldu Merkez, faizi iki aydır sabit tutmasına rağmen mevduat faiz oranları 15'lerden 21'lere, kredi faiz oranları da 35'lere çıktı. Yani MB oyun dışı kalmakla beraber ekonominin iç dinamikleri işledi. Çünkü ekonomi enflosyanist beklentilere göre işler. Enflasyonun yukarıya çıkacağı düşünülen bir ülkede bankalar mevduat sahiplerini bankaya çekebilmek için daha fazla faiz teklif etmek zorunda olduklarını gördüler. Faizi 21'lere çıkarttılar.... Diğer taraftan enflasyonun daha da artacağını öngördükleri için bu sefer de topladıkları parayı müşterilerine satarken enflasyon kadar kredi faizi talep etmeye başladılar. (Yüzde 35'ler) Sonuçta... Siz MB'yi oyununun dışına atarsanız ya da enflasyonla hiç de uyumlu olmayan gerçek dışı bir faiz belirleseniz bile bu sadece sizin yaptığınızla kalır. Piyasa kendi faizini kendisi belirler.MB'ye kilit vursanız sorun olmazEkonomi nereye gidecek Halkın yanıt aradığı soru bu! Ankara koridorlarında ekonomi politikalarını takip eden isimler iyimser değil. Tespitlere bakalım:... Para politikasını gevşek tuttunuz ama bankalar sıkı para politikası uyguluyor. O zaman ekonomide talep aşağıya gelir. Tüketici, işletmeler kredi kullanmaz. O zaman ekonominin arz ve talep tarafı aşağıya