Ukraynalıların Costa-Gavras'ın kapısını çalması an meselesi olabilir; 89 yaşındaki yönetmenden 50 yılı aşkın bir süre sonra başyapıtı Z'nin adını değiştirmesini isteyebilirler. Çünkü Cannes Film Festivali'nin açılışında gösterilecek Fransız usulü zombi komedisi Z (Comme Z)'nin adını değiştirtmek onları kesmeyebilir. Bütün suç, Rusya'nın Ukrayna savaşındaki propaganda sembolü haline gelen, hani şu tankların üzerinde gördüğümüz ve aslında Kiril alfabesinde bulunmayan Z harfinde. Rusya'nın yaptırımlardan etkilendiğini gösteren emare yok; borulardan (Polonya ve Bulgaristan hariç) gaz pompalamaya da devam ediyor. Ukrayna ise Rusya'nın dış dünyaya açılan kültür ve sanat damarlarını kesmek için uluslararası baskı pompalıyor. Zaten Anna Netrebko gibi Rus sanatçıları sahnelerden silmek, Dostoyevski ve Çaykovski'yi yasaklamak, Hermitage Müzesi'nin yurt dışına ödünç verdiği eserlerine el koymak gibi iptal kültürünün en abes örneklerinin sergilendiği ortamda, Rus kültürünün sınırlarını da aşan bir çabaya girişmiş bulunuyor Kiev. İşte Ukrayna Enstitüsü'nün talebi üzerine Fransız yönetmen Michel Hazanavicius, 17 Mayıs'ta Cannes açılışında dünya prömiyerini yapıp aynı gün sinemalarda vizyona girecek filmi Z (Z Gibi)'nin adını Coupez!'e (Kes!) çevirdi. 2012'de The Artist'le Oscar kazanan Hazanavicius, filmin çıkışına çok az kala bu jestini bir yazılı açıklamayla duyurdu; "Aylar önce filmi bitirdiğimde adı matrak gelmişti ama artık öyle değil. Amacım insanları eğlendirmek, çektiğim filmin hiçbir şekilde bu savaşla ilişkilendirilmesini istemem. Ukrayna halkına tam desteğimi göstermek için filmin adını seve seve değiştiriyorum" dedi. Anladığım kadarıyla yapımın adı gerçekten matraktı, çünkü bütçesi ve kalitesi düşük, tuhaf diyaloglar ve kötü oyunculukla bezeli Z sınıfı filmlerle aynı berbat kapasitede zombi janrına gönderme yapıyordu sanırım. Hani şu gelmiş geçmiş en kötü ve bu bakımdan en kültleşmiş filmler olarak çekişen Çetin İnanç'ın (ve tabii ki başrolde Cüneyt Arkın) Dünyayı Kurtaran Adam'ı ve Ed Wood'un "Plan 9 from Outer Space"i gibi Z tipine bir nevi selam. Hazanavicius'un Z'sinde, dar bütçeli zombi macerası çeken küçük bir film ekibi sahici zombilerin saldırısına uğruyor. Ancak Cannes programının açılışında Z'yi gören Ukrayna Enstitüsü'nün direktörü Volodimir Şeiko festival yönetimiyle yönetmene mektup döşenerek, "Rus tanklarının üzerinde gördüğümüz Z'yi hatırlatan ve Avrupa'da Rusya yanlısı gösterilerin sembolü haline gelen filmin adını değiştirdiğiniz takdirde, Rus ordusunun sergilediği barbarlık, şiddet ve terör karşısında Ukrayna halkından yana büyük jest yapmış olursunuz" diyor. Bu mektup üzerine gereken jest derhal icra ediliyor. Film Fransa dışında da "Final Cut" adıyla gösterilecek. Hazanavicius komedisinin yeni adıyla afişi: Coupez! Karşılıklı talep ve jestler onları ilgilendirir diyelim ama Ukrayna tarafı Z harfini iptal ettirmekle tatmin olmuyor. Rus sanatçılara ait eserlerin de boykot edilmesini istiyorlar. Festival yönetimi Rusya'dan gelecek herhangi bir delegasyona kapılarının kapalı olduğunu açıklıyor. Ancak Ukraynalılar, Kremlin'in gazabına uğramış Rusları bile görmek istemiyor Cannes'da. Örneğin Kiril Serebrennikov'un "Çaykovski'nin Karısı" filminin Cannes'da yarışma programından çıkarılmasını istiyorlar. Serebrennikov, Rusya'nın önde gelen sahne ve sinema yönetmenlerinden, Gogol Merkezi'nin de sanat direktörü. Annesi