Kiev'deki Adam ne yapıyor (1)

Putin, Ukrayna'ya saldırınca, Kiev'i terk etmeyen ve mücadelesini azimle sürdüren Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, "Kiev'deki Adam" romanını hatırlattı. ("Tamirci-Thi Fixer, adıyla da yayınlandı.) Fi tarihinde okumuştum. Bu kitap bende olmalıydı. Aradım, buldum. Nihal Yeğinobalı-Azize Bergin tercümesi. 3. baskı, 1974. İkinci elmiş. Nasıl bana geldi, aklımda değil. "Kiev'deki Adam (Thi Fixer)"ın yazarı Bernard Malamud (1914-1986) Amerikalı bir Yahudi. Kiev'deki diğer adam Zelenski de bir Yahudi. Yahudi olmanın şuurunda. Üniversiteyi İsrail'de okumak ister, burs da kazanır ama babası göndermez. Demek ki, Zelenski'nin damarlarında Yahudi kanı deveran ediyor. Naziler, Ukrayna'yı işgal ettiklerinde, Kiev yakınındaki bir vadide, 29-30 Eylül 1941'de, iki gün içinde 33.771 Yahudi'yi katletmişlerdi. Bu katliam "Babi Yar" diye anılır ve hatırasına, 1976'da, âbide de dikilmiştir. Putin'in askerleri, aynı adlı park içindeki bu abideyi bombalayıp yıkmışlardır. Rus yazar-şair Yevtuşenko "Babi Yar" şiirini 1961'de yazdı. Ve o şiirde, Yevtuşenko ısrarla "gerçek Rus" olduğunun altını çiziyor. Demek istediği biz insancılız... "Babi Yar" şiirinden şu mısraları okuyacağız: "Yaban otları hışırdıyor Babi Yar'da. Ağaçlar sert sert bakıyor, yargıçlar gibi. Her şey sessizce çığlık atıyor. Şapkamı çıkarıyorum, anlıyorum, gittikçe yaşlanmışım. Burada gömülü bu binlerce insanın, bu binlerce insanın ardından koparılmış sessiz bir çığlıktan başka neyim ki şimdi; burada vurulmuş her ihtiyarım ben, burada vurulmuş her çocuğum ben. Ey Ruslar, vatandaşlarım, bilirim hepinizi. Kötü eller kirletiyor temiz adınızı sizin. Ülkem nasıl güzeldir, hep bilirim, nasıl korkunçtur kendilerine, hiç titremeden, "Rus Birliği" adını takan Yahudi düşmanları. Hiçbir yerim unutamaz bütün bunları. Çınlasın "Enternasyonal" Yeryüzündeki son Yahudi düşmanı gömüldüğü zaman. Kanımda Yahudi kanı yok, ama öyleymişim gibi beni hor görüyor, aşağılıyor Yahudi düşmanları. Gerçek bir Rus'um bu yüzden." (Tercüme: Ülkü Tamer) Herkes Nazileri suçlar ama Nazilere ön açanlar da Ruslar. Yahudilere Ruslar çok zulmetmişlerdir. "Pogrom" terimi üzerinden yürürseniz, bu zulümler karşınıza çıkar. Dünya Yahudiler karşısında en masum, en iyilik sever, en alicenap Türkler. Öyle görünüyor. Putin niçin baltayı