Güzelliklerin yaşanabilmesi için hayatın da güzellikler üzere olması gerekir. Bir hayat düzeni kendiliğinden oluşmaz. Yaşanılan hayat deneyimler üzerinedir. Olumsuzlukların hayatın dışına itilebilmesi için ondan uzak durulması ona göre bir düzen oluşur. Bir toplumun kültürü güzelliklerle yaşanıyorsa hayat sürgit böyle devam eder. Gönül alıcı sözler kalptendir. Öfkeli sözler, aklın aşırılıklarından ve sınır tanımazlıklarındandır. Bir mecliste olumsuz bir şey bir örnek verilmesi gerekirse, olumsuz olanın verilmemesine özen gösterilir. Zorunluluk hâlinde orada bulunanların incinmemesi için bir olumsuzluk için, "Söz meclisten dışarı" denir. O zaman o olumsuzluğu kimse üstüne almaz. Ama doğru ve iyi olanın anlatılabilmesi için bu gibi örneklere de kimi zaman gereksinim duyulur. Bir toplumun görünen yüzleri ve yerleri var. Aile ortamı kapalıdır, içe dönüktür. pushfn('ads'); Bir toplumun bizim kültürümüzde etkili olan, dayanışmayı sağlayan çarşı esnafıdır. Bir kasabanın, bir şehrin kültürü daha çok bu gibi yerlerde kendini gösterir. Ahlâkî davranışları da oralarda gözlemlenir. Esnafın dayanışması çıkarcılıktan uzak, birbirini destekleyen, yeri geldiğinde birbirini kollayanlardır. Darlıklar ve bolluklar, iniş ve çıkışlar hayatın gerçeklerdir. Esnaf bir komşunun yüz ifadesi her hâliyle kendini belli eder. Hayatın ekonomik göstergesi orada anlaşılır. Aile huzursuzlukların, sırların bile orada sezilir. Çarşı esnafının kapısı herkese açık. Oradan bir dilenci de bir varlıklı da orta hâlli biri de girer. Esnaf genel anlamda insan sarrafıdır. Çünkü insan psikolojisinin en anlaşılabilirliği orada kendini gösterir. İnsanların zorlandığı, gereksinimi olduğu hâlde bir nesnenin etrafında durup bakışı, eline alıp bırakışı, giderken gözünün arkada kalması bu hâllerin belirtileridir. Manevî bir terbiye almış olan esnaf çarşısı bu gibi durumlarda insanların imdadına Hızır gibi yetişir. Kârından fedakârlık edebileceği gibi gerekirse zararına bile verir, o insanın gönlünü alır. Bir hayrı veya iyiliği işlerken yaptıklarını insanın gözünün içine sokmaz, hissettirmeden bu eylemini gerçekleştirir. pushfn('ads'); Bir mecliste oturup kalkanların da bir adabı var. Bu güzel insanlar birbirlerini incitmemeye özen gösterdikleri gibi, davranışlarına da özen gösterirler. Orada galiz sözler dolaşmaz, elden geldiğince bir durumun izahı gerekiyorsa, zorlanılıyorsa dolaylı yollardan anlatılmaya çalışılır. Sözler inci gibi sıralanır. Gözlerinin içi sevgi yüklüdür. Öfkeden uzak durulur, yüksek sesle konuşmaktan kaçınılır. Mahalleden mahalleye, semtten semte, çarşıdan çarşıya farklılıklar kendini gösterir. Toplumların dengesi bozulunca bütüne yansır ve kendini her hâliyle belli eder. Bir kentte hangi çarşının esnafının ve insanının daha değerli olduğu bilinir.