Müspet örf ve geleneklerin terakkiye katkıları

Her milletin devamının mayası olan müspet âdetler, örfler, gelenekler gelişmeye, ilerlemeye, terakkiye sebeptir. Çünkü, örf ve gelenekler, coğrafyanın, iklimin, inanç ve düşüncelerin birleşmesinden hasıl olan değerlerdir.Derler ki, "Geometri Mısır'da gelişmiştir. Sebebi, Nil nehrinin sık sık taşmasıdır. Bu taşkınlıklardan korunmak için bentleri böyle koymuşlar, öyle koymuşlar, şöyle koymuşlar ve geometri doğdu!" Milli örf ve âdet, meşru gelenekleri terk ederseniz, coğrafya, iklim ve dolayısıyla tabiatla çatışırsınız. Mesela, Akdeniz kuşağının sıcak iklimi şalvarı zaruri kıldı; bol ve körük gibi bir havalandırma sistemini getirdi. Şalvarı terk edersiniz yanarsınız! Ekvator bölgesi ve çöl ikliminde yaşarsanız kalın ince, uzun fistan, gömlek giymez, sarık sarmazsanız sıcaktan bunalır, güneş başınıza geçer! Keza, soğuk iklimlerde kalın ve yünlü elbiseler giymelisiniz.... İlaahir. İşte adat-ı milliye iklim, mekân ve tabiatın mecbur kılması ve inançlarla yoğrulmasıyla teşekkül ederler. Terk ederseniz çatışırsınız! Avrupa'nın gelişmesinin maddi ve manevi olmak üzere iki sebebi vardır. Sekiz maddi sebeplerden birisi de "Az meyilli olan nehirlerinin münakaleye, ulaşıma müsait olması ve bir nehrin baştan sona Avrupayı dolaşmasıdır." Adamlar ürettikleri, mal, bilgi, tecrübe, keşif ve icadlarıyla gemiye binip Avrupayı bir baştan bir başa dolaştı. Mal satıp mal aldı, bilgi verip bilgi aldı, meşveret edip ufkunu genişletti; gelişti. Bizim dik akan nehirlerimiz mal, ilim, fikir, tecrübe ve bilgimizi nakliyata müsait değil. Peygamberimiz (asm) buyuruyor ki, cemaatle