12 başlıkta yeni asgari ücret artışının etkilediği kritik ödemeler

Her yıl Aralık ayı sonunda Asgari Ücret Tespit Komisyonu Kararı'na göre belirlenen asgari ücret tutarı 84,6 milyon vatandaşı doğrudan veya dolaylı olarak etkilemektedir. Bu nedenle de ister istemez açıklanan asgari ücret artışı birçok ödemeyi etkileyecektir. Asgari ücretteki artışlar, memurların ve sözleşmeli personelin de içinde bulunduğu 84,6 milyonu doğrudan veya dolaylı olarak etkilemektedir. Kimilerinin eline geçen ücret tutarı artarken kimilerinin de üzerindeki mali yük artmaktadır. Bazıları da aylık almaya başlamaktadır. Dolayısıyla asgari ücret artışı birçok kesimi doğrudan veya dolaylı olarak etkileyen bir özellik arz etmektedir. 2023 yılında uygulanacak asgari ücret brüt 10 bin 8 TL, net olarak da 8 bin 506 TL oldu. 12 başlıkta konuyu açıklayacağız.1- Asgari ücret memur maaşlarını doğrudan etkiliyorBelirlen asgari ücretten gelir vergisi alınmayacağı için asgari ücretliler için belirlenen brüt tutar kadar bütün çalışanların vergi matrahından indirim yapılmaktadır. Bu nedenle memurlar ve sözleşmeli personel için de asgari ücretin önemli bir etkisi bulunmakta ve doğrudan etkilenmektedir. Her ay 10 bin 8 TL kadar ücret gelir vergisi matrahından indirilecektir. 2- Yasal düzenleme yapılmadığı için bekar ve çocuklu çalışanlar aynı asgari ücreti alacaklarAsgari ücretin brüt tutarı aynı olmakla birlikte ele geçen net ücret tutarı medeni durumdan dolayı asgari ücretliler arasında değişmekteydi. Asgari ücretten gelir ve damga vergisi kaldırıldığı için şimdi evli ve çocuklu asgari ücretli ile bekar asgari ücretli aynı net ücreti alacaktır. Bize göre bu konuda düzenleme yapılması uygun olacaktır.3- Asgari ücret evde bakım parası alacakların belirlenmesinde etkilidir Bakıma muhtaç engelli ve bakıma muhtaç engelliye evde bakım hizmeti veren kişilere Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından ödenmekte olan evde bakım ücretleri memur maaş katsayısına göre belirlendiği için asgarî ücret artışı evde bakım ücretini etkilemiyor. Ancak, asgari ücret evde bakım parası alacakların belirlenmesinde etkili olmaktadır. Yani asgari ücretin çok artması birçok yeni kişiye maaş bağlanması anlamına gelmektedir.1 Ocak sonrası hane halkının kişi başına düşen gelirinin 5.670,6 TL'nin altında olması yeterli olacaktır. Kişi başına gelirinden dolayı başvurusu reddedilenler asgari ücret artışı sonrasında yeniden başvurabilirler. 65 yaş aylığı bağlanabilmesi için ise 1 Ocak'tan itibaren 2.835 TL'nin altında olması yeterli kabul edilecektir. Asgari ücretin artması birçok yeni kişiye maaş bağlanması anlamına gelmektedir.4- Asgari ücretteki artış sigortalıların borçlanma tutarını arttırdıYine sigortalıların borçlanma tutarları da asgari ücretle doğrudan ilgilidir. Bu nedenle borçlanma yapacak sigortalıların ödeyecekleri borçlanma tutarları da artmaktadır. Ayrıca, isteğe bağlı sigortalıların ödeyecekleri sigorta prim tutarlarından tutun da yurt içi ve yurt dışı borçlanma tutarlarına kadar birçok ödeme asgari ücrete bağlıdır. Yine Bağ-Kur'luların ödeyecekleri prim tutarları ile SGK tarafından kesilen idari para cezalarının tutarı da asgari ücret tutarına göre belirlenmektedir.Bu nedenle borçlanma yapacakların ellerini çabuk tutarak aralık ayı bitmeden borçlanma yapmalarını öneririz. Aksi takdirde 1 Ocak itibarıyla yani bir günlük farkla asgari ücretteki artış oranı kadar borçlanma tutarları artacaktır.5- Asgari ücret milyonlarca GSS'linin ödeyeceği tutarı arttıracakGenel sağlık sigortası kapsamında olanların ödeyecekleri GSS primleri de asgari ücrete göre belirlendiğinden asgari ücret artışı, ödenecek GSS primlerini de arttırmaktadır. Bu ödeme ise milyonlarca GSS'linin ödeyeceği prim yükünü arttırmaktadır. GSS'lilerin ödeyecekleri tutarlar ise asgari ücretin 3 ü kadardır. Yeni asgari ücrete göre GSS'li olanlar; 10.008 x 3 300,24 TL ödeyecektir. 6- Asgari ücret işsizlik sigortası ve sigorta primine esas kazanç tavanını arttıracakİşsizlik ödeneği tutarı, onaltı yaşından büyük işçiler için uygulanan aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde seksenini geçememektedir. Alt limit ise brüt asgari ücretin yüzde 40'ıdır. Dolayısıyla asgari ücret artışı işsizlik ödeneğinin hem tabanını hem de tavanını arttırmıştır. Buna göre brüt işsizlik ödeneği tavanı 10.008 80 8.006 TL (Neti ise 7.9745 TL), tabanı ise 10.00840 4.003 TL (Neti ise 3.972,6 TL) olmuştur. Yine asgari ücret artışı hem SSK hem de Bağ-Kur'luların sigorta primine esas kazanç tavanlarını da arttırmıştır. Buna göre tavan tutar 10.008 x 7,5 75.060 TL olmuştur.7- Asgari ücret artışı, ödenen rapor parasını da arttıracakSigortalılara (memurlar hariç) yapılan geçici iş göremezlik ödeneği; iş kazasının veya doğumun olduğu tarihten, meslek hastalığı veya hastalık halinde ise iş göremezliğin başladığı tarihten önceki oniki aydaki son üç ay içinde, sigortalı adına SGK'ya bildirilmiş olan prime esas kazançlarının, bu süredeki gün sayısına bölünmesi suretiyle bulunacak ortalama günlük kazanç esas alınarak hesaplanır. Dolayısıyla asgari ücret artışı SGK tarafından ödenen geçici iş göremezlik ödeneği tutarını arttıracaktır.8- Asgari ücret artışı istisna tutulacak yemek parası, çocuk ve aile zammını da arttıracakPrime esas kazançlardan istisna tutulacak yemek parası, çocuk zammı ve aile zammı (yardımı) tutarları 5510 sayılı Kanun'un 4'üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi sigortalıların;Yemek parası: 112023 ila 31122023 tarihleri arasında; 333,6 TL x 6 20 TL (Günlük),Çocuk zammı: 112023 ila 31122023 tarihleri arasında; 10.008 TL x 2 200 TL (Aylık),Aile zammı (yardımı): 112023 ila 31122023 tarihleri arasında; 10.008 TL x 10 1000,8 TL (Aylık), tutarındaki kazançları, prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.9- Asgari ücret artışı muhtar maaşlarını 8.506 TL'ye yükseltti 2108 sayılı Muhtar Ödenek ve Sosyal Güvenlik Yasası'nın 1'inci maddesine