Hadis-i şerifte buyuruldu ki: "En akıllı, Allahü teâlâdan en çok korkan, Onun emir ve yasaklarına en güzel uyandır." Bir kimse, kendinin akıllı olup olmadığını anlayabilir mi Evet, anlayabilir; ama akıllı ne demektir Muteber din kitaplarında bu hususta buyuruluyor ki: Akıllı, kârını zararını bilene denir. Dünya kârını düşündüğü gibi, âhiret kârını da düşünendir. Sadece 80, 100 yıllık dünya hayatını düşünüp de, sonsuz âhiret hayatını düşünmeyene akıllı denmez, ona ahmak denir. Akıllı olmak çok kıymetlidir. Üç hadis-i şerif meâli: (Allah indinde en kıymetliniz, akılca en üstün olanınızdır.) İ. Gazâlî (Aklı olmayanın dini de yoktur.) Tirmizî (Aklı olan kimse, iman eder.) Beyhekî Demek ki iman eden, sonsuz hayatını düşünen kimse akıllıdır. Yine hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Akıllı şudur ki, Allah'a ve Peygambere inanır ve ibadetlerini yapar.) İbni Muhber (En akıllı, Allahü teâlâdan en çok korkan, Onun emir ve yasaklarına en güzel uyandır.) İbni Muhber (Aklın çokluğu, Allah korkusunun çokluğu ile belli olur.) İ. Maverdî (Akıllı, nefsini hesaba çeken ve ölümden sonrası için amel edendir.) Tirmizî (Akıllı olan, Allah'a ve Resulüne inanıp ibadetlerini yapar.) İbni Muhber (Akıllı, nefsine uymaz, ibadetlerini yapar, ahmak olan da nefsine uyar, günah işler, sonra da Allah affeder diye ümit eder.) Tirmizî Bu hadis-i şerifler gösteriyor ki, akıllı, doğru iman sahibi olan ve sonsuz hayatı için hazırlık yapan kimsedir. O hâlde aklımızı azaltan şeylerden uzak durup, aklımızı parlatmaya çalışmalıyız. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Aklını artır ki, Rabbine yakınlığın artsın! Haramlardan sakın, farzları yap, akıllı olursun.) İbni Muhber Demek ki, farzları yapıp haramlardan sakınanın aklı artar. Haram işleyenin aklı azalır. Yine bir hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Günah işleyenin bir aklı gider, bir daha geri dönmez.) İ. Gazâlî