Güney Pasifik'te sular kabarıyor!

ABD'de "sert gerçekçiler" olarak nitelenen Çin karşıtı bazı stratejistler Amerika'nın gücünü "Avrupa" için değil "Çin"e karşı harcaması gerektiğini savunuyorlar. Biden Yönetimi'nin Ukrayna'ya yaptığı yardımları fazla bulan bu stratejistlere göre ABD'nin Avrupa'daki çıkarları Asya'daki çıkarlarına kıyasla ikincil önemde. ABD'nin çıkarları için en büyük tehdidin "Çin"den geldiğine dikkat çeken stratejistler Ukrayna'ya odaklanmanın "dikkat dağıtıcı" olduğunu belirtiyorlar. ABD'de bu tartışmalar yaşanırken Hint-Pasifik'te "hizalama" hamleleri sürüyor."Hint-Pasifik" bölgesi ABD ve Çin arasındaki "Büyük Güç Rekabeti"nin merkez üssü oldu. Güney Pasifik'teyse yüzlerce ada ve binlerce adacık üzerinde kontrol mücadelesi yaşanıyor. Çin'in Güney Pasifik'te 10 ada ülkesiyle çok taraflı bir anlaşma yapmak için başlattığı girişimin akamete uğradığına daha önce değinmiş idik. Çin'in Solomon Adaları'yla yaptığı anlaşmaysa, ABD'yi, yanı sıra Avustralya başta olmak üzere ABD'nin bölgedeki ortaklarını da ürkütmüştü.ABD, Mikronezya, Marshall Adaları ve Palau'yu "Bağımsız Birlik Anlaşması(COFA)" adı verilen "özel" bir anlaşmayla fiilen vesayet altına almıştı. Anlaşma ABD'nin "COFA alanı"nda askerî üsler kurmasına ve silahlı kuvvetler kullanmasına imkân tanıyor. Anlaşma, Marshall Adaları ve Mikronezya için 2023'te sona eriyor. Çin'in Güney Pasifik' erişimini kısıtlamak isteyen ABD anlaşmayı yenilemek istiyor. ABD Başkanı Biden Mart ayı sonlarında COFA kapsamındaki bu üç ada ile müzakereleri yönetmek için Joseph Yun'u "Özel Temsilci" olarak görevlendirmiş idi.Daha önce ABD'nin "Kuzey Kore Özel Temsilcisi" olan Büyükelçi Yun geçtiğimiz hafta içinde Marshall Adaları'na bir ziyaret gerçekleştirdi. Görüşmeler sonucunda taraflar anlaşmayı yenilemek konusunda mutabık kaldılar. İkinci safhasının Temmuz sonlarında Washington'da gerçekleşeceği belirtilen müzakerelerin sonbahar aylarında tamamlanması bekleniyor.ABD Dış İşleri eski Bakan Yardımcısı ve "NATO" eski Genel Sekreter Yardımcısı Rose Gottemoeller 25 Mayıs'ta "thebulletin.org"da kaleme aldığı yazıda Çin ile rekabetin üç adayı her zamankinden daha önemli hale getirdiğini vurguluyordu. Gottemoeller'e göre bu üç ada Pasifik'te ABD'ye Hawaii'den Filipinler'e kadar uzanan Amerika kıtası büyüklüğündeki bir alan üzerinde kontrol gücü sağlıyor. Gottemoeller ayrıca Marshall Adaları'nın kıtalararası balistik füze testleri ve uzay operasyonları için çok elverişli bir menzil olduğuna -dikkat çekiyordu.16. yüzyıldan 19. yüzyılın sonlarına kadar bu adalar İspanyol sömürgesiydi. Birinci Dünya savaşının başlarında Japonya tarafından istila edilen Adalar İkinci Dünya Savaşı'nda ABD'nin eline geçti. Savaştan sonra Adalar BM gözetimi altında ABD'nin vesayeti altına alındı. Adalar daha sonra bağımsızlıklarını kazanmış