Alaattin Karaca

Karar

O bitmeyen hikâye

Mevlânâ Celaleddin-i Rumi, bir rubaisinde;"Canında bir başka can var, ara o canıDağ gibi olan vücudunda bir inci var, ara o madeniHak yolunun yolcusu olan o gerçek sûfiyi ararsan,Onu sen dışarıda değil, kendinde ara" der.Bu mısralardaki 'kendinde ara' ifadesine takılıp kaldım. Aramak, insanın yaratıldığından beri bitmeyen çabası Yahya Kemal "Mehlik

Rasim Özdenören'e rahmetle

Ölüm o kadar çok yağıyor ki son zamanlardaAsım Gültekin, Nuri Pakdil, Ahmet Kekeç, Sezai Karakoç, Bülent Parlak, Mevlana İdris Zengin ve 23 Temmuz 2022'de de Rasim Özdenören'i kaybettik.Cumhuriyet sonrası Türk düşüncesinde ve edebiyatında İslâmî hassasiyetlerle öne çıkan ilk önemli şahsiyet Necip Fazıl'dır. Diriliş'ten, Edebiyat, Mavera ve sonraki

Metafizik iktidardan toplumsal iktidara

Byung-Chull Han, "İktidar Nedir" (Çev. Mustafa Özdemir, İnsan Yay., 2020) adlı kitabında iktidarın tesisinde iki önemli figür olduğunu belirtir. Bunlardan biri ego (öz ben), diğeri alter (öteki ben)dir. Ego, iktidarın öznesidir, yönetendir, alter ise iktidarın nesnesi, yani yönetilen. Eğer bir iktidar ilişkisinden söz edilecekse, bu iki figüre mutl

Kurban, iman, aşk ve teslimiyet

Çağımızda kurban da çoğu dinî ibadet gibi şeklî bir ritüele indirgenmiş durumda. Byung-Chul Han çeşitli kitaplarında bundan, ibadetlerin de âdeta bir mutluluk terapisi gibi görülmesinden bahseder. Acıya, çileye hayatında yer bırakmaz modern insan, her şeyi rehabilite etmek ister. Ölüm dahi öyle!.. Cenaze merasimleri düzenlenmesi gerekli bir tören,

Bura, ora, ben başkası ve sanat

Sanat nedirBu soruya birçok cevap verilebilir elbet. Ama ben daha derinlerde, sanatın metafizikle olan irtibatında arayacağım bu sorunun cevabını.İnsan, 'ora'dan 'bura'ya doğmuş bir varlıktır, burada'dır. Burada olduğu için ora'dan yoksundur. Ora, insanın diğer yarısıdır, dolayısıyla bura ya da bura'daki daima bir 'ora' oradaki özlemi içindedir. Tı

Hız, yol mesafe, hac ve Byung-Chul Han

Klasik tasavvufi eserlerin çoğunda bir yol kurgusu vardır. Örneğin "Mantıku't-Tayr" yeryüzündeki kuşların (insanın) padişahlarını (Tanrı) bulmak için yola çıkmalarını ve bu yolculuğun sonunda sadece otuz kuşun (Simurg) kendilerini bilmelerini ve kendilerinde Tanrı'yı (Simurg) bulmalarını anlatır. Şeyh Galip'in "Hüsn ü Aşk"ı da böyle, Aşk'ın sevgili

Görünen, gösterilen, fotoğraf ve hakikat

Hayal kırıklığı, bize anlatılan ya da tahayyül ettirilen (gösterilen) dünya ile 'gördüğümüz' dünya arasında benzerlik olmadığını fark ettiğimizde ortaya çıkan duygudur, yani kandırılma!.. Bu durumda tahayyül ettirilenle görünen arasındaki mesafe ve fark ne kadar büyükse hayal kırıklığı da o derece şiddetli olur.Andre Gide'in "Pastoral Senfoni"sinde

Aklın denetleyemediği gizli yol!..

Akıl, her şeyi somut olarak idrak etmeyi, ölçmeyi, biçmeyi, programlamayı ve en önemlisi denetlemeyi ister. Yevgeni Zamyatin "Biz"de, Max Frisch de "Homo Faber"da tam da bu sorunu işler, hatta "Yeraltından Notlar"ın antikahramanı da akıl ve mantığa zıt hareketleriyle âdeta insanda akıl dışında bir mekanizma olduğunu ispatlar.Akıl, ürettiği bilgi ve

Necip Fazıl'ın şiirinde ideolojinin göremediği 'ben'

Geçen hafta, Necip Fazıl'ın şiirlerini besleyen asıl gıdanın 'dava' olmadığını ileri sürmüştüm. Daha ileri gideceğim; şiirinin köklerinde toplumdan daha ziyade 'fert' vardır, huzursuz, buhranlı, cerbezeli bir fert. O 'ferd'e değil de sadece 'dava' temine odaklanmak, Kısakürek'in şiirini eksik değerlendirmeye yol açar, nitekim açıyor daEn iyisi meti

Necip Fazıl'ın şiiri bir dava şiiri mi

25 Mayıs, Necip Fazıl'ın ölüm yıldönümüydü. Evvelâ Allah'tan rahmet diliyorum.Kısakürek gibi ideolojik kimlik taşıyan bir şairi tahlil ve tenkit etmek zor, başta bunu belirtmek gerekiyor. Çünkü mensup olduğu 'fikirdaş kitle' tarafından hayatı, şahsiyeti ve mücadelesine dair oluşturulan menkıbevi bir hâle, çoğu kez eserlerinin önüne geçiyor. Bu hâle