Sözlüklerde edep "Utanma duygusu, güzel ahlâkla muttasıf olma, insanı utanılacak durumlardan koruyan meleke" şeklinde tarif edilir. Şairlerse edebi, ayıpları örten bir elbise olarak görür ve edepsiz kişileri çıplak insana benzetir:"Setr eder aybını insanın hepNe güzel câme imiş sevb-i edep.""Edeptir kişimin daim libâsıEdepsiz kişiler uryana benzer.
03.05.2023
115
Doğu edebiyatının şöhret sahibi şairlerinden biri de Ömer Hayyam'dır. (ö. 1123) Rubaileriyle tanınan Ömer Hayyam aşk, şarap, saki, dilber çerçevesinin dışına pek çıkmaz. Düşünceleri dünyevîdir. Onun için yarın diye bir şey yoktur. İnsan "ân"ı yaşamalı, zevkine bakmalı Bütün bu aykırı görüşlerine rağmen Ömer Hayyam'dan da almamız gereken dersler old
26.04.2023
114
Bugün (12 Nisan 2023) Muallim Nâcî'nin (ö.1893) vefatının 130. yıldönümüdür. Genç yaşta "reîsü'l-üdebâ" olma şerefine nail olan, daha çocuk denecek bir yaşta: "Maksadın tahsil-i itminan iseZikr-i Hak'tan olmasın kalbin tehiTaze kıl şâm u seher îmânınıKul hüve'r-rahmânü âmennâ bihî." dörtlüğünü yazan ve nihayeyt 19 yaşında Varna Rüştiyesine "muallim
12.04.2023
112
Bugün Arpaemini-zade Mustafa Sâmî'ye ait bir beytin gölgesinde sizlerle sohbet etmek arzusundayım. Sâmî diyor ki: "Refî isen de göğüs germe, zîr-i pâyine bakNühüfte lağmı hayâl et, hisara aldınma." (Makam-mevkiin ne kadar yüksek olursa olsun gururlanma, önüne bak. Olur ya sen yükseklere bakarken bir lağım çukuruna düşebilirsin.) Maalesef, tarihçi R
05.04.2023
105
Millet olarak Ramazan ayına ayrı bir önem atfediyoruz. Her ay yapılabilecek şeyleri sadece Ramazan'da yapılması gerekiyormuş gibi bir anlayışa sahibiz. Hayır-hasenatı Ramazan'da yapıyoruz. Zekâtı Ramazan'da veriyoruz. Fakir-fukarayı koruyup kollamak Ramazan'da aklımıza geliyor. Oysa bunlar zamana bağlı vecibeler değildir. Yani her zaman, her ay yap
29.03.2023
100
Eskiden okullarda "Edebiyat Nazariyeleri" dersi vardı ve o derste "fesahat ve belagat" konuları da işlenir; fesahatin: "İfadenin sağlam olması (sıhhat-i ifade) ve düşüncenin en uygun lafızla ifade edilmesi" (mutabakat-ı elfaz) olduğu, "belagatin" de :"Sözün fasih olmak şartıyla hal ve makama uygun düşmesi" (muktezâ-yı hâl ü makama mutabakat) gerekt
22.03.2023
120
Günlerdir dilimde Yunus Emre'nin bir mısraı: "Sen sana ne sanırsan ayruğa da anı san." Dün Yunus Divanı'na baktım, bu mısraın devamı (ikinci dize) şöyleymiş: "Dört kitabın mânâsı budur eğer var ise." Şair diyor ki:"Sen kendin için ne ister, ne düşünürsen başkası için de aynı şeyi iste ve düşün. Esasen dört kitabın (Tevrat, Zebur, İncil, Kur'ân) mân
15.03.2023
121
Eskiden üslûp diye bir şey vardı. Hatır gönül vardı. "Adabımuaşeret" vardı. Hiç unutmam, lisede (Adana) okurken öğretmenimiz "adabımuaşeret" kurallarıyla ilgili bir ödev vermişti. İl Halk Kütüphanesine gitmiş, ilgili ansiklopedinin o sayfasının yırtılmış olduğunu görünce görevliye durumu anlatmıştım. O da bana "Maalesef, ansiklopedinin o maddesini
08.03.2023
116
Asrın deprem felaketini yaşadık. 10 ilimiz yerle bir oldu. Yaklaşık 45 bin can kaybımız var. Yaralılar, yaşadıkları şehirleri terk etmek zorunda kalan insanlar, yağmurda karda ayakta durmaya çalışanlar Diğer tarafta devlet, gönüllüler ve Sivil Toplum Kuruluşlarının yaraları sarabilme çabaları Bütün bunlar günlerdir şahit olduğumuz gerçekler. Bu asi
01.03.2023
116
6 Şubat 2023'te, biri gece saat: 04.17'de, diğeri 9 saat sonra 13.24'te olmak üzere 10 ilimizi etkileyen 7.7 ve 7.6'lık üst üste meydana gelen iki deprem yaşadık. Maalesef söz konusu illerimizde taş üstünde taş kalmadı Millet olarak birlik ve beraberlik içinde bu büyük yıkımın da üstesinden geleceğiz inşallah. Lakin ben burada meselenin bir başka y
22.02.2023
130
204
194
192
192
© 2023
